PM Modi US Visit : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचा अमेरिका दौरा सुरू झाला आहे. अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष जो बिडेन यांच्या कार्यकाळात ‘स्टेट गेस्ट’ म्हणून येणारे पंतप्रधान मोदी हे जगातील तिसरे नेते आहेत. भारत आणि अमेरिका यांच्यातील संबंध दृढ होत असल्याची साक्ष देण्यासाठी हे पुरेसे आहे. कदाचित त्यामुळेच भारताने लवकरात लवकर 30 ट्रिलियन डॉलरची अर्थव्यवस्था व्हावी अशी अमेरिकेची इच्छा आहे. त्याचबरोबर भारताची अर्थव्यवस्था लवकरच ५ ट्रिलियन डॉलर्सची होईल अशी अपेक्षा आहे.
अमेरिकेचा भारतावर इतका विश्वास का?
भारतातील अमेरिकेचे माजी राजदूत आणि सध्या यूएस-इंडिया बिझनेस कौन्सिलचे अध्यक्ष अतुल केशप म्हणतात की, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांची ही पहिली यूएस ‘अधिकृत राज्य भेट’ आहे. अमेरिकेच्या परराष्ट्र धोरणात केवळ विश्वासू मित्र राष्ट्रांनाच ‘राज्य भेटीसाठी’ आमंत्रित केले जाते. बिडेन यांच्या कार्यकाळात पंतप्रधान नरेंद्र मोदींपूर्वी केवळ फ्रान्सचे राष्ट्राध्यक्ष इमॅन्युएल मॅक्रॉन आणि दक्षिण कोरियाचे राष्ट्राध्यक्ष यून शुक सोल यांना हा सन्मान मिळाला आहे. अशा प्रकारे पाहिले तर ते अमेरिका आणि भारत यांच्यातील वाढता विश्वास दर्शवते.
पंतप्रधान मोदींपूर्वी 2009 मध्ये भारताचे माजी पंतप्रधान मनमोहन सिंग आणि 1963 मध्ये राष्ट्रपती सर्वपल्ली राधाकृष्णन हेच अमेरिकेचे ‘स्टेट गेस्ट’ राहिले आहेत.
भारत आणि अमेरिका यांना जोडणारे दोन्ही देशांचे लोक
भारत आणि अमेरिका यांना एकत्र जोडण्याचा सर्वात महत्त्वाचा पैलू म्हणजे दोन्ही देश लोकशाहीवादी आहेत. अमेरिका जगातील सर्वात जुनी आहे, तर भारत जगातील सर्वात मोठी लोकशाही आहे. दोन्ही देश कोविड महामारीतून सावरले आहेत, त्यामुळे यावेळी बिडेन आणि मोदी अशा पैलूंवर भेटतील जिथे ते समान उद्दिष्टे साध्य करू शकतात.
भारत आणि अमेरिका यांच्यातील संबंध चांगले असण्याचे कारण म्हणजे दोन्ही देशांतील लोकांमध्ये ‘पीपल-2-पीपल’ जोडणे. अमेरिकेत भारतीय समुदायाची लोकसंख्या मोठी आहे. त्यामुळेच व्हाईट हाऊसमध्ये साजरी होणारी दिवाळी, त्या दिवशी अनेक राज्यांमध्ये शाळांना सुटी अशा अमेरिकेच्या अनेक निर्णयांवर त्याची छाप दिसून येते.
व्यवसाय 500 अब्ज डॉलर्सचा असेल
अमेरिका हे भारतासाठी निर्यातीचेही मोठे ठिकाण आहे. हा सर्वात कमी शुल्क आणि सर्वात खुला देश आहे. अमेरिकेमुळे अनेक निर्यातदार देशांना फायदा झाला आहे. आता भारत आणि अमेरिका यांच्यातील व्यापार ५०० अब्ज डॉलर्सच्या पातळीवर कसा पोहोचतो हे पाहावे लागेल. व्यापाराव्यतिरिक्त भारताला गुंतवणुकीसाठीही अमेरिकेची गरज आहे, जेणेकरून अधिक चांगल्या नोकऱ्या निर्माण करता येतील. त्याच वेळी, अमेरिकेने आपल्या पुरवठा साखळीत विविधता आणणे आवश्यक आहे. म्हणूनच त्याच्या कंपन्यांना भारतात चांगले सौदे मिळावेत अशी त्याची इच्छा आहे. आगामी काळात दोन्ही देशांची सरकारे यासाठी निश्चितपणे काम करतील.
भारत 30 ट्रिलियन डॉलरची अर्थव्यवस्था बनणार
आता मुद्दा असा आहे की, अमेरिकेला भारताने 30 ट्रिलियन डॉलरची अर्थव्यवस्था का बनवायची आहे. खरे तर 18 व्या शतकाच्या अखेरीपासून अमेरिकेचे धोरण जगात लोकशाहीला चालना देण्याचे राहिले आहे. त्यांच्या मते हा शासनाचा सर्वोत्तम मार्ग आहे. या मिशनमध्ये भारतापेक्षा चांगला सहयोगी कोण असू शकतो? मिळेल? म्हणूनच अमेरिकेला भारत 30 ट्रिलियन डॉलरची अर्थव्यवस्था बनवायची आहे, जेणेकरून लोकांमध्ये समृद्धी वाढेल आणि संघर्षाचा धोका कमी होईल. म्हणूनच 21व्या शतकात भारताच्या उदयाबाबत अमेरिकेला आपला मजबूत मित्र बनायचा आहे.
