इस्रायल-हमास हल्ल्यादरम्यान भारतीय वायदे बाजारात सोन्याच्या किमतीत सुमारे एक हजार रुपयांनी वाढ झाली आहे. तसेच नवरात्रीला काही दिवसात सुरुवात होणार आहे. त्याच वेळी, असे संकेत आहेत की फेड व्याजदरांमध्ये दीर्घ विराम देण्याचा मजबूत संदेश पाठवत आहे. त्यामुळे सोन्याच्या दरात वाढ होण्याची शक्यता आहे.
तसेच पितृ पक्ष संपणार आहे. त्यानंतर, दिवाळी किंवा छठ पूजेपर्यंत सुमारे 40 दिवस उत्सवाचा हंगाम शिखरावर असेल. अशा स्थितीत सोन्याची मागणी वाढेल. मागणी वाढली तर सोन्याचे भावही वाढतील. होय, सध्या सोन्याच्या किमतीला पाठिंबा देण्यासाठी तीन ‘एफ’ पूर्णपणे तयार आहेत. खरे तर हे तीन F शब्द दुसरे तिसरे कोणी नसून फेड, सण आणि भय आहेत. असा अंदाज आहे की फेड व्याजदर वाढवणार नाही, जे अपेक्षित होते. त्यामुळे डॉलरचा निर्देशांक खाली येईल आणि सोन्याला आधार मिळेल.
दुसरा F उत्सव आहे. 15 तारखेपासून नवरात्रीला सुरुवात होणार असून या सणासुदीतील पुढील 40 दिवस अत्यंत महत्त्वाचे असणार आहेत. मागणी वाढेल आणि भाव वाढतील. तिसरा एफ भीतीशी संबंधित आहे. प्रत्यक्षात सध्या ज्या प्रकारचा भू-राजकीय तणाव आहे, त्यामुळे गुंतवणूकदारांमध्ये भीतीचे वातावरण निर्माण झाले आहे. त्यामुळे गुंतवणूकदार सुरक्षित आश्रयस्थानाकडे वळू लागले आहेत. दरात वाढ झाल्याचे दिसून आले आहे. या ट्रिपल एफवर सविस्तर चर्चा करूया.
इस्रायल आणि हमास यांच्यातील युद्धाने जगाचे भू-राजकीय वातावरण बिघडवले आहे. जिथे इस्रायल एका बाजूला आहे, तर दुसरीकडे सौदी अरेबिया आणि इराण येऊन उभे आहेत. अमेरिकेची भूमिका अद्याप स्पष्ट झालेली नाही, पण अमेरिकेचा कल नेहमीच इस्रायलकडे राहिला आहे. त्यामुळे जगभरातील शेअर बाजारांमध्ये घसरण झाली आणि गुंतवणूकदारांनी आपला पैसा सुरक्षित आश्रयस्थानाकडे टाकण्यास सुरुवात केली. गेल्या चार दिवसांपासून सोन्याच्या दरात वाढ झाली आहे. अंदाजानुसार, इस्रायल-हमासमुळे सोन्याच्या भावात 2 ते 3 हजार रुपयांची वाढ होऊ शकते.
फेडच्या निर्णयाचा परिणाम
यूएस सेंट्रल बँकेची पुढील बैठक 31 ऑक्टोबर ते 1 नोव्हेंबर दरम्यान होणार आहे. या बैठकीत व्याजदर वाढीला ब्रेक लावला जावा, अशी अटकळ बांधली जात आहे. याआधीही फेडने व्याजदरात कोणताही बदल केला नव्हता, पण आपली भूमिका थोडी हटके ठेवली होती. यावेळी भविष्याबाबत फेडकडून स्पष्ट संकेत मिळाले. त्यामुळे डॉलर निर्देशांकात घसरण होण्याची शक्यता आहे. डॉलर निर्देशांकातील घसरण सोन्याला आधार देईल आणि सोन्याच्या किमतीत वाढ होईल. गेल्या काही दिवसांत डॉलरचा निर्देशांक 108 वरून 105 वर आला आहे. जे येत्या काही दिवसात 102 च्या आसपास पोहोचण्याची शक्यता आहे.
भारतातील सणांचा हंगाम
भारतात पितृ पक्ष १४ ऑक्टोबरला संपणार आहे. 15 ऑक्टोबरपासून शारदीय नवरात्रीला सुरुवात होणार आहे. या काळात सोन्याची मागणी सर्वाधिक असते. मागणी वाढल्याने सोन्याच्या किमतीत वाढ होते. हा सणासुदीचा काळ केवळ दिवाळीपर्यंत टिकत नाही. त्यानंतर भाईदूज आणि छठपूजेपर्यंत चालते. या काळात सोन्याच्या खरेदीत वाढ होते. त्याच वेळी, या कालावधीत सोन्याच्या विक्रेत्यांकडून अनेक ऑफर देखील दिल्या जातात. गुंतवणुकीसाठी सणासुदीच्या वातावरणाचा फायदाही अनेकजण घेतात.
सोन्याचा भाव ६० हजारांच्या पुढे जाऊ शकतो
केडिया अॅडव्हायझरीचे संचालक अजय केडिया यांच्या मते, फेडची भीती, सण आणि भौगोलिक-राजकीय तणाव यामुळे सोन्याची किंमत ६० हजार रुपयांच्या पुढे जाऊ शकते. सुमारे तीन महिन्यांपूर्वी सोन्याचा भाव ६० हजार रुपयांच्या आसपास होता, तो आता ५७६०० रुपयांपर्यंत खाली आला आहे. तेही गेल्या काही दिवसांपासून सोन्याच्या दरात वाढ होत असताना. याचाच अर्थ गेल्या तीन महिन्यांत सोन्याचा भाव २४०० रुपयांनी स्वस्त झाला आहे. तर गेल्या आठवडाभरात सोन्याच्या दरात 1000 रुपयांची वाढ झाली आहे. हा इस्रायल-हमास युद्धाचा परिणाम आहे.
सोन्याची सध्याची किंमत
मल्टी कमोडिटी एक्सचेंजमध्ये बुधवारी सोन्याच्या किमतीत वाढ दिसून येत आहे. दुपारी 12:55 वाजता सोन्याचा भाव प्रति दहा ग्रॅम 99 रुपयांच्या वाढीसह 57,728 रुपये प्रति दहा ग्रॅमवर व्यवहार करत आहे. ट्रेडिंग सत्रादरम्यान सोन्याचा भावही 57,771 रुपये प्रति दहा ग्रॅमवर पोहोचला. मात्र, एका दिवसापूर्वी सोन्याचा भाव 57,629 रुपयांवर बंद झाला होता आणि आज सकाळी तो 57,619 रुपये प्रति दहा ग्रॅमवर उघडला.