टोकियोमध्ये 7 ऑगस्ट 2021 रोजी जबरदस्त थ्रो करून नीरज चोप्राने भारताच्या ऑलिम्पिक इतिहासात आपले नाव कायमचे सुवर्ण अक्षरांनी लिहिले होते. 87.58 मीटरच्या या थ्रोने नीरजला देशातच नव्हे तर जगभरात ॲथलेटिक्समध्ये प्रसिद्धी मिळवून दिली होती. या यशाच्या 3 वर्षानंतर पुन्हा एकदा नीरजची नजर त्या इतिहासाची पुनरावृत्ती करण्यावर नव्हे तर नवा इतिहास रचण्यावर आहे. याच उद्देशाने पॅरिस ऑलिम्पिक 2024 मध्ये दाखल झालेल्या नीरजने आश्चर्यकारक सुरुवात करून अंतिम फेरीत धडक मारली आहे. नीरजच्या या यशासोबतच गेल्या 3 वर्षात आणखी एक नाव सातत्याने समोर येत आहे ते म्हणजे पाकिस्तानचा अर्शद नदीम. जो प्रत्येक वेळी नीरजला टक्कर देत आहे. पण या दोघांची मैत्रीही तितकीच चांगली झाली आहे.
अनेक दिवसांच्या प्रतीक्षेनंतर अखेर पॅरिस ऑलिम्पिकमध्ये तो क्षण आला आहे, ज्याची भारतीय चाहते आतुरतेने वाट पाहत होते. टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये ऐतिहासिक सुवर्णपदक जिंकणाऱ्या नीरज चोप्रासाठी आज पात्रता सामना होता. यात नीरज कोणतीही अडचण न येता फायनलमध्ये पोहोचेल अशी अपेक्षा होती आणि तसे घडले पण नीरजने ज्या पद्धतीने हे केले ते आश्चर्यचकित करणारे होते. नीरजने पहिल्याच थ्रोमध्ये इतके अंतर कापले, जे संपूर्ण पात्रतेमध्ये सर्वोच्च होते आणि त्याने केवळ एका थ्रोमध्ये ही कामगिरी केली.
फक्त एका थ्रोमध्ये अंतिम तिकीट
गेल्या काही वर्षांत, जेव्हापासून नीरजचे नाव सर्वांच्या ओठावर आले आहे, तेव्हापासून असे दिसून आले आहे की त्याने पात्रतेच्या अवघ्या 2-3 थ्रोमध्ये अंतिम फेरी गाठली आहे. पण नीरजने पॅरिसमध्ये इतिहास रचला . त्याचा पहिला फेक 89.34 मीटर अंतरावर पडला आणि त्याने अंतिम फेरी गाठली. मात्र, असे करणारा नीरज एकटाच नव्हता आणि पाकिस्तानच्या अर्शद नदीमनेही अशाच दमदार पद्धतीने एन्ट्री केली. अर्शदने 86.59 मीटरचा पहिला फेक मारून अंतिम फेरीत प्रवेश केला.
सामान्य भारतीय आणि पाकिस्तानी चाहते अनेकदा नीरज आणि अर्शद यांच्यातील संघर्षाकडे दोन्ही देशांमधील संबंधांच्या दृष्टिकोनातून पाहतात. क्रिकेटमध्ये दिसतात – खूप कटुता, शत्रुत्व आणि फक्त चांगल्या आणि वाईट गोष्टी. पण ज्याने या दोघांना मैदानात भिडताना पाहिलं असेल त्याला नीरज आणि नदीममध्ये कसलं नातं आहे हे माहीत आहे. दोघांमध्ये स्पर्धा होणे स्वाभाविक आहे, पण या स्पर्धेत कटुता नाही. त्याची पहिली झलक 2018 च्या आशियाई खेळांमध्ये दिसली जिथे नीरजने सुवर्ण आणि अर्शदने कांस्यपदक जिंकले. व्यासपीठावर ज्या प्रकारे दोघांनी एकमेकांच्या दिशेने वाकून हस्तांदोलन केले आणि एकमेकांचे अभिनंदन केले. या मैत्रीची उत्तम झलक टोकियो ऑलिम्पिकमध्ये पाहायला मिळाली, जिथे नीरजने सुवर्ण जिंकले आणि अर्शदने पाचवे स्थान पटकावले. त्यानंतर एक व्हिडिओ समोर आला होता, ज्यामध्ये अर्शद फेकण्यापूर्वी नीरजची भाला उचलताना दिसत होता. इथेच अर्शदवर भारतीय मीडिया आणि चाहत्यांनी हल्ला केला की तो नीरजचे लक्ष दुसरीकडे वळवण्यासाठी त्याची भाला उचलत होता. शेवटी, नीरजला एका व्हिडिओद्वारे चाहत्यांना शांत करावे लागले, ज्यामध्ये त्याने सांगितले की ही एक सामान्य प्रक्रिया आहे आणि कोणीही कोणाचीही भाला वापरू शकतो. यानंतर अर्शदने असेही सांगितले की नीरज त्याच्यासाठी मोठ्या भावासारखा आहे. तो त्याच्याकडून शिकून पुढे जाण्याची प्रेरणा घेतो.
यानंतरही दोघेही अनेक स्पर्धांमध्ये एकत्र दिसले. गेल्या वर्षी जागतिक स्पर्धेत नीरजने सुवर्ण आणि अर्शदने रौप्यपदक जिंकले होते. त्यानंतर नीरजनेच अर्शदला फोटोसाठी पाकिस्तानचा झेंडा आणण्यास सांगितले. तोपर्यंत नीरजने अर्शदला तिरंग्याच्या छायेत आपल्यासोबत ठेवले आणि सर्वांची मनं जिंकली. यामुळेच नीरजला दोन्ही देशांमध्ये खूप मान मिळतो. पण आदराशिवाय दोघांमधील स्पर्धाही तितकीच खडतर आहे आणि टोकियो ऑलिम्पिकपासून ती अधिकच जवळ आली आहे. नीरज सतत प्रगती करत आहे. पण अर्शदही कमालीचा सुधारला आहे. नीरजने 2022 च्या राष्ट्रकुल क्रीडा स्पर्धेत भाग घेतला नव्हता आणि तेथे अर्शदने 90.18 मीटरची विक्रमी थ्रो करून सुवर्ण जिंकले. ही ९० मीटर अशी खूण आहे जी अजून नीरजलाही पार करता आलेली नाही. आता पॅरिसमधील क्वालिफिकेशनमध्येच हे स्पष्ट झाले आहे की अंतिम फेरीत दोघांमध्ये कडवी स्पर्धा होणार आहे आणि नीरजच्या मार्गात तो मोठा अडथळा ठरू शकतो.