महागड्या सोन्यात चर्चेत आले ९ कॅरेट सोने, ९ कॅरेट सोने म्हणजे काय ?

सोन्या-चांदीचे भाव सतत गगनाला भिडत आहेत, त्यामुळे आता ९ कॅरेट सोन्याच्या दागिन्यांची चर्चा होत आहे. व्यापाऱ्यांनी भारतीय मानक ब्युरो (BIS) कडेही एक महत्त्वाचे आवाहन केले आहे. हॉलमार्किंग पुढे नेण्यासोबतच, व्यापाऱ्यांनी 9 कॅरेट सोन्याच्या दागिन्यांसाठी हॉलमार्किंग युनिक आयडेंटिफिकेशन नंबर सादर करण्याचे सुचवले आहे. पण हे 9 सोने काय आहे, ते खऱ्या सोन्यापेक्षा किती वेगळे आहे, तुम्हाला त्याचा कसा फायदा होईल, चला जाणून घेऊया…

किंबहुना अलीकडे सोन्या-चांदीच्या दरात विक्रमी वाढ झाली आहे. त्यामुळे हे सोने खरेदीदारांच्या आवाक्याबाहेर जात असल्याने खरेदीदारांमध्ये चिंता निर्माण झाली आहे. सोन्याचा भाव 75,000 रुपये प्रति 10 ग्रॅम आहे. त्याचवेळी चांदीने 95,000 रुपये प्रति किलोचा टप्पा ओलांडला आहे.

९ कॅरेट सोने म्हणजे काय?
वास्तविक, सोन्याच्या बाबतीत, त्याची शुद्धता मोजण्यासाठी कॅरेटचा वापर केला जातो. जर सोने 24 कॅरेट असेल तर याचा अर्थ त्यात 99.9 टक्के शुद्ध सोने आहे. 22 कॅरेट सोन्याची शुद्धता पातळी 91.7 टक्के आहे, तर 18 कॅरेट सोन्याची शुद्धता 75 टक्के आहे. त्याचप्रमाणे 14 कॅरेट सोने 58.3 टक्के शुद्ध आणि 12 कॅरेट सोने 50 टक्के शुद्ध आहे. 10 कॅरेटमध्ये सोन्याची शुद्धता 41.7 टक्के आणि 9 कॅरेटमध्ये सोन्याची शुद्धता केवळ 37.5 टक्के आहे. यामध्ये चांदी, तांबे, जस्त आणि निकेल यांसारखे धातूही मिसळले जातात.

९ कॅरेट सोन्याचे दागिने हॉलमार्क असतील का?
इंडिया बुलियन अँड ज्वेलर्स असोसिएशन (IBJA) च्या प्रतिनिधींनी मंगळवारी BIS अधिकाऱ्यांची भेट घेतली. यावेळी ९ कॅरेट सोन्यासाठी हॉलमार्किंग आणि HUID क्रमांक या महत्त्वाच्या मुद्द्यावर चर्चा झाली. ईटीच्या अहवालानुसार, आयबीजेएचे राष्ट्रीय सचिव सुरेंद्र मेहता यांनी वाढत्या किमतींचा ग्राहकांवर होणाऱ्या विपरीत परिणामावर भर दिला आणि ते म्हणाले, ‘किमती सतत वाढत आहेत. त्याचा बोजा ग्राहकांना बसत आहे. हे लक्षात घेऊन, 9 कॅरेटच्या दागिन्यांसाठी हॉलमार्किंगची परवानगी देण्याच्या शक्यतेवर चर्चा करण्यासाठी आम्ही हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की सार्वभौम गोल्ड बॉण्डची किंमत ठरवण्यात भारतीय रिझर्व्ह बँक महत्त्वाची भूमिका बजावते.

तुम्हाला काय फायदा होईल?
नऊ कॅरेट सोन्याची किंमत सध्या 28,000 रुपये प्रति 10 ग्रॅम आहे. यावर 3% अतिरिक्त जीएसटी देखील लागू आहे. ९ कॅरेट सोन्यासाठी हॉलमार्किंग मंजूर झाल्यास, ग्राहक त्यांच्या बजेटच्या मर्यादेत राहून मोठे दागिने खरेदी करू शकतील. ग्राहकांवरील आर्थिक भार कमी करणे हा या पायरीचा उद्देश आहे.

9 कॅरेट सोन्याचा समावेश करण्यासाठी हॉलमार्किंगचा प्रस्तावित विस्तार मौल्यवान धातूच्या वाढत्या किमतींमुळे उद्भवलेल्या आर्थिक आव्हानांना तोंड देण्यासाठी उद्योगाच्या सक्रिय दृष्टिकोनावर प्रकाश टाकतो. अनिश्चित आर्थिक परिस्थितीत ग्राहकांना दिलासा देणे हा या उपक्रमाचा उद्देश आहे.