NASA International Space Station: नासाच्या अंतराळवीरांना मोठे यश मिळाले आहे. आता ते इंटरनॅशनल स्पेस स्टेशन (ISS) मधील 98 टक्के पाणी पुनर्संचयित करू शकतात. ते क्रू मेंबर्सच्या लघवी आणि घामाने हे करू शकतील. या मोठ्या यशानंतर आता अंतराळवीरांना ISS मध्ये राहून काम करणे सोपे होणार आहे. नासाच्या अंतराळवीरांनी आधीच पिके वाढवण्यात यश मिळवले आहे.
यूएस स्पेस एजन्सी नासाने गेल्या आठवड्यात सांगितले होते की ISS मध्ये लाइफ सपोर्ट सिस्टम स्थापित करण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत. पाणी, हवा आणि अन्न यासारख्या गोष्टी पुनर्संचयित किंवा पुनर्वापर कशा करायच्या याची चाचणी केली जात आहे. स्पेस स्टेशनमध्ये पर्यावरण नियंत्रण आणि जीवन समर्थन प्रणाली (ECLSS) आहे, ज्याच्या मदतीने आता 98 टक्के पाणी पुनर्संचयित केले जाऊ शकते. ECLSS हार्डवेअरचे संयोजन, जे पाणी पुनर्प्राप्तीसाठी देखील कार्य करते.
अशा प्रकारे लघवी आणि घामापासून पाणी तयार होते
उदाहरणार्थ, पाणी पुनर्प्राप्ती प्रणाली गलिच्छ पाणी साठवते आणि ते वॉटर प्रोसेसर असेंबली (WPA) मध्ये पाठवते. त्यामुळे अंतराळवीरांना पिण्यायोग्य पाणी मिळते. नासाच्या म्हणण्यानुसार, जेव्हा क्रू मेंबर्स श्वास घेतात आणि घाम घेतात तेव्हा केबिनमध्ये ओलावा निर्माण होतो. पाणी पुनर्प्राप्ती प्रणाली नंतर डिह्युमिडिफायर वापरते आणि हा ओलावा शोषून घेते. त्याचप्रमाणे युरिन प्रोसेसरच्या सहाय्याने असेंबली मूत्रापासून पिण्यायोग्य पाणी तयार करण्यास मदत करते.
आता ISS मध्ये पिके घेतली जाऊ शकतात
नासाच्या अंतराळवीरांना तीन वर्षांपूर्वी स्पेस स्टेशनमध्ये पिके घेण्यात यश आले. यावर अनेक वर्षे संशोधन झाले आणि त्यानंतर केट रुबिन्स नावाच्या अंतराळवीराला या संशोधनात यश मिळाले. शास्त्रज्ञांनीही येथे पिकांची काढणी केली आहे. अंतराळात पाणी, अन्न यासारख्या गोष्टी पाठवणे हा महागडा व्यवहार मानला जातो. अशा परिस्थितीत अंतराळवीरांना चंद्र आणि मंगळावर जाण्यासाठीही अनेक समस्यांना तोंड द्यावे लागते. अंतराळवीरांना संसाधन व्यवस्थापन, पुनर्वापर आणि पुनर्संचयित आणि पुनर्जन्म यावर पूर्णपणे अवलंबून राहावे लागते.