देशातील जनतेसह केंद्र सरकारला महागाईतून मोठा दिलासा मिळाला आहे. डिसेंबरच्या तुलनेत जानेवारी महिन्यात सुमारे 0.60 टक्के महागाई कमी झाली आहे. डिसेंबर महिन्यात किरकोळ चलनवाढीचा दर 5.69 टक्क्यांच्या चार महिन्यांतील उच्चांकावर पोहोचला होता. जानेवारी महिन्यात हा आकडा 5.10 टक्क्यांवर आला आहे.
सांख्यिकी आणि कार्यक्रम अंमलबजावणी मंत्रालयाच्या राष्ट्रीय सांख्यिकी कार्यालयाने (NSO) जारी केलेल्या आकडेवारीनुसार, भारतातील किरकोळ महागाई डिसेंबर 2023 मध्ये 5.7 टक्क्यांवरून जानेवारी 2024 मध्ये 5.10 टक्क्यांवर घसरली. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) सलग सहाव्यांदा रेपो दर ६.५ टक्के ठेवण्याचा निर्णय घेतल्यानंतर महागाईच्या आकडेवारीत सुधारणा झाली आहे.
अन्नधान्य महागाईत घट
ग्रामीण आणि शहरी भागातील महागाई दर 5.34 टक्के आणि 4.92 टक्के होता, जो मागील वर्षी याच महिन्यात 5.93 टक्के आणि 5.46 टक्के होता. महागाई कमी होण्यामागचे मुख्य कारण अन्नधान्याच्या किमतीतील नरमाई हे मानले जाते. डिसेंबरमध्ये 9.53 टक्क्यांच्या तुलनेत जानेवारीमध्ये अन्नधान्य महागाई 8.30 टक्के होती. डिसेंबरमध्ये भाजीपाला महागाई 27.64 टक्क्यांवरून 27.03 टक्क्यांपर्यंत घसरली आहे. याशिवाय इंधन आणि उर्जा महागाई दर (-) ०.६० टक्क्यांनी घसरला, तर महिन्यापूर्वी त्यात (-) ०.९९ टक्क्यांनी घट झाली होती.
महागाई अजूनही चिंतेचा विषय आहे
आरबीआयच्या चलनविषयक धोरणाने फेब्रुवारीच्या बैठकीत चलनवाढीच्या अंदाजात कोणताही बदल केलेला नाही. RBI नुसार चालू आर्थिक वर्षात देशातील महागाई 5.4 टक्के असू शकते. आरबीआय एमपीसीनंतर, आरबीआय गव्हर्नर म्हणाले होते की खाद्यपदार्थांच्या किमतीतील वाढ अजूनही चिंतेची बाब आहे. आगामी काळात जनतेला महागाईचा फटका सहन करावा लागू शकतो. 31 मार्च रोजी संपलेल्या चालू तिमाहीत महागाई 5 टक्के राहण्याची अपेक्षा असल्याचेही केंद्रीय बँकेने म्हटले होते. पुढच्या आर्थिक वर्षावर नजर टाकली तर RBI च्या अंदाजानुसार पहिल्या तिमाहीत महागाई दर 5 टक्के, दुसऱ्या तिमाहीत 4 टक्के, तिसऱ्या तिमाहीत 4.6 टक्के आणि चौथ्या तिमाहीत 4.7 टक्के असू शकतो.
RBI गव्हर्नर सतत पुनरुच्चार करत आहेत की RBI महागाई 4 टक्क्यांपर्यंत खाली आणण्याचा प्रयत्न करत आहे. लोकसभेत 2024-25 चा अंतरिम अर्थसंकल्प सादर करताना, अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी संसदेत महागाई स्थिर ठेवण्यासाठी उचललेल्या पावलांची माहिती देताना सांगितले होते की किरकोळ महागाई स्थिर आहे आणि उचललेल्या पावलांमुळे ती 100 च्या आत आली आहे. सहिष्णुता पातळी आहे. विशेषत: नाशवंत वस्तूंच्या किमती वाढण्यावर सरकार अंकुश ठेवेल.
