हिंदू धर्मात करवा चौथ हा शुभचिंतकांसाठी होळी किंवा दिवाळीच्या सणापेक्षा कमी नाही. देशात बहुतांश ठिकाणी करवा चौथ मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो. या दिवशी विवाहित महिला आपल्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी दिवसभर उपवास करतात. अन्नाचा एक तुकडा सोडा ती एक घोटही पाणी पीत नाही. विवाहित स्त्रिया निर्जल उपवास करतात आणि देवाकडे त्यांच्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी वरदान मागतात. या दिवशी स्त्रिया सोळा अलंकार घालून करवा चौथचा उपवास करतात आणि कथा ऐकतात. रात्री चंद्राला अर्घ्य अर्पण केल्यावरच ती उपवास सोडते. जाणून घ्या या वर्षी करवा चौथचा उपवास केव्हा पाळला जाईल आणि कोणत्या शुभ मुहूर्तावर पूजा करावी.
करवा चौथ कधी आहे?
हिंदू कॅलेंडरनुसार, दरवर्षी कार्तिक महिन्यात, कृष्ण पक्षातील चतुर्दशी तिथीला करवा चौथ व्रत पाळले जाते, विवाहित स्त्रिया करवा चौथ व्रत करतात. यावर्षी करवा चौथ 1 नोव्हेंबर 2023 रोजी साजरा केला जाणार आहे. या दिवशी सर्व विवाहित महिला सुख आणि अखंड सौभाग्यासाठी उपवास ठेवतील आणि करवा चौथची कथा ऐकतील आणि रात्री चंद्राची पूजा केल्यानंतरच उपवास सोडतील आणि त्यास अर्घ्य अर्पण करणे.
करवा चौथ पूजेचा शुभ मुहूर्त
यावर्षी करवा चौथची चतुर्दशी तिथी मंगळवार, 31 ऑक्टोबर रोजी रात्री 9.30 वाजता सुरू होईल आणि बुधवार, 1 नोव्हेंबर रोजी रात्री 9.19 वाजता समाप्त होईल. करवा चौथचे व्रत 1 नोव्हेंबरलाच पाळले जाणार आहे. तर पूजेचा शुभ मुहूर्त 1 नोव्हेंबरला सायंकाळी 5.44 ते रात्री 7.02 पर्यंत आहे. या शुभ मुहूर्तावर पूजा करता येईल आणि कथा ऐकता येईल. करवा चौथला चंद्र उगवण्याची वेळ रात्री 8:26 आहे.
करवा चौथला पूजा कशी करावी
करवा चौथचा उपवास ठेवण्यासाठी सकाळी ब्रह्म मुहूर्तावर उठल्यानंतर प्रथम करवा मातेला नमन करा आणि मग सरगी घ्या, सरगीमध्ये हलके अन्न खाऊ शकता. सूर्योदयानंतर उपोषण सुरू केले जाईल. या दरम्यान स्नान करून सूर्यदेवाला अर्घ्य अर्पण करावे आणि पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी प्रार्थना करावी. व्रताच्या काळात दिवसभर काहीही खाणे-पिऊ नये, शुभचिंतकांनी या दिवशी लाल रंगाचे वस्त्र परिधान करून सोळा अलंकार असलेली करवा चौथची कथा ऐकावी. पूजेनंतर सासूच्या चरणांना स्पर्श करून त्यांचा आशीर्वाद घ्यावा व बायना काढाव्यात. गोड आणि खारट माथरीसह पैसे बायनेमध्ये ठेवता येतात. त्याचबरोबर सासूनेही या दिवशी सुनेला शगुन द्यावा. दिवसभर निर्जला व्रत पाळल्यानंतर चंद्र उगवल्यानंतर अर्घ्य द्यावे आणि घरातील रीतीरिवाजानुसार पूजा करावी. चाळणीत पतीचे मुख पाहून चंद्राची पूजा करता येते, त्यानंतर पतीच्या हातचे पाणी पिऊन उपवास सोडावा.