नवी दिल्ली : गेल्या काही दिवसांपासून गहू आणि गव्हाच्या पिठाच्या किमतीत प्रचंड वाढ झाल्यानंतर सर्वसामान्यांना दिलासा देण्यासाठी सरकारकडून मोठे पाऊल उचलण्यात आले आहे. गव्हाच्या काढणीपूर्वी सरकारने उचललेल्या या पावलामुळे सर्वसामान्यांना दिलासा मिळणार आहे. भारतीय खाद्य निगम (FCI) ने बुधवारी झालेल्या ई-लिलावाच्या तिसऱ्या फेरीत पीठ गिरण्यांसारख्या मोठ्या ग्राहकांना 5.08 लाख टन गहू विकला. पहिल्या दोन फेऱ्यांमध्ये, गव्हाच्या पिठाच्या किरकोळ किमती खाली आणण्याच्या हालचालीचा एक भाग म्हणून खुल्या बाजार विक्री योजना (OMSS) अंतर्गत सुमारे 13 लाख टन गहू मोठ्या प्रमाणात वापरकर्त्यांना विकला गेला आहे.
30 लाख टन गहू खुल्या बाजारात आणण्याची योजना
पुढील साप्ताहिक ई-लिलाव 1 मार्च रोजी होणार आहे. FCI अध्यक्ष आणि व्यवस्थापकीय संचालक अशोक के मीना म्हणाले, “OMSS अंतर्गत सुमारे 5.08 लाख टन गहू मोठ्या प्रमाणात ग्राहकांना विकला गेला आहे.” सरकारने 25 जानेवारी रोजी 30 लाख टन गहू खुल्या बाजारात आणण्याची घोषणा केली होती. गहू आणि गव्हाच्या पिठाच्या किरकोळ किमती कमी करण्यासाठी OMSS अंतर्गत गहू विकला जात आहे. किरकोळ गव्हाच्या किमती आणखी मऊ करण्यासाठी, सरकारने अलीकडेच मोठ्या प्रमाणात वापरकर्त्यांसाठी FCI गव्हाची राखीव किंमत देखील कमी केली आणि खुल्या बाजारात अतिरिक्त 2 दशलक्ष टन गहू विकण्याची घोषणा केली.
गहू आणि पिठाचे भाव कमी झाले
OMSS धोरणाच्या घोषणेनंतर, अन्न मंत्रालयाने म्हटले आहे की गहू आणि पिठाच्या किमती खाली आल्या आहेत. तरीही जानेवारी 2023 मध्ये महागाईचा आकडा 6.52 टक्क्यांच्या 3 महिन्यांच्या उच्चांकावर होता. सरकारी आकडेवारीनुसार, प्रमुख शहरांमध्ये गव्हाची सरासरी किंमत 33.09 रुपये प्रति किलो होती, तर गव्हाच्या पिठाची सरासरी किंमत 38.75 रुपये प्रति किलो होती. गेल्या आठवड्यात, मंत्रालयाने योग्य आणि सरासरी दर्जाच्या गव्हाची राखीव किंमत 2,150 रुपये प्रति क्विंटल केली, तर काही निकृष्ट दर्जाच्या गव्हाची राखीव किंमत 2,125 रुपये प्रति क्विंटल केली.
काही उत्पादक राज्यांमध्ये उष्णतेच्या लाटेमुळे भारताचे गव्हाचे उत्पादन 2021-22 पीक वर्षात (जुलै-जून) 109.59 दशलक्ष टनांवरून घटून 107.74 दशलक्ष टन झाले. गेल्या वर्षी सुमारे 43 दशलक्ष टन खरेदी झाली होती, या वर्षीची खरेदी 19 दशलक्ष टनांवर घसरली आहे. चालू पीक वर्ष 2022-23 मध्ये, गव्हाच्या लागवडीखालील अधिक क्षेत्र आणि चांगले उत्पादन यामुळे गव्हाचे उत्पादन 11 कोटी 21.8 लाख टनांपर्यंत वाढण्याचा अंदाज आहे. मात्र, प्रमुख उत्पादक राज्यांमध्ये या महिन्यात तापमानात झालेली वाढ हा कृषी शास्त्रज्ञ आणि धोरणकर्त्यांसाठी पुन्हा चिंतेचा विषय बनला आहे.
