तरुण भारत लाईव्ह : आज पापमोचनी एकादशी आहे. पापमोचनी एकादशी व्रत दरवर्षी फाल्गुन महिन्यातील कृष्ण पक्षातील एकादशीला केले जाते. होळीनंतरची ही पहिली एकादशी आहे.
इतर एकादशींप्रमाणे पापमोचनी एकादशीच्या दिवशी लोक भगवान विष्णूची पूजा करतात आणि उपवास करतात. हे व्रत केल्यानं मनुष्याला अनेक जन्मांच्या पापांपासून मुक्ती मिळते, असे मानले जाते. पापमोचनी एकादशीच्या आख्यायिकेत असे सांगितले जाते की, अप्सरा मंजुघोषाने पापमोचनी एकादशीचे व्रत करून पिशाच योनीपासून मुक्ती मिळवली होती. ती तिच्या पापांपासून मुक्त झाली.
भगवान श्रीकृष्णाने पापमोचनी एकादशी व्रताचे महत्त्व सांगताना धर्मराज युधिष्ठिराला कथा सांगितली होती. काशीचे ज्योतिषाचार्य चक्रपाणी भट्ट यांच्याकडून जाणून घ्या पापमोचनी एकादशीचे व्रत कधी आहे, पूजा मुहूर्त आणि पारणाची वेळ कोणती? पापमोचनी एकादशी २०२३ हिंदू कॅलेंडरनुसार, फाल्गुन महिन्यातील कृष्ण पक्षातील एकादशीची तारीख शुक्रवार, १७ मार्च रोजी दुपारी 02.06 पासून सुरू होत आहे आणि ही तिथी शनिवार 18 मार्च रोजी सकाळी 11.13 पर्यंत वैध असेल. उदयतिथीच्या आधारे १८ मार्च रोजी पापमोचनी एकादशीचे व्रत-उपवास पाळले जाणार आहे.
पापमोचनी एकादशीला चार शुभ योग – पापमोचनी एकादशीच्या दिवशी सर्वार्थ सिद्धी योगासह चार शुभ योग तयार झाले आहेत. या दिवशी सकाळपासून रात्री 11.54 पर्यंत शिवयोग असून त्यानंतर सिद्धयोग सुरू होईल. सर्वार्थ सिद्धी योग सकाळी 06:28 ते रात्री 12:29 पर्यंत आहे. द्विपुष्कर योग रात्री उशिरा 12.29 ते दुसऱ्या दिवशी 19 मार्च रोजी सकाळी 06.27 पर्यंत आहे. पापमोचनी एकादशी पूजेच्या वेळा – पापमोचनी एकादशीच्या दिवशी सकाळी सर्वार्थ सिद्धी योगाने भगवान विष्णूच्या उपासनेचा शुभ मुहूर्त सुरू होईल.
सर्वार्थ सिद्धी योगात उपासना केल्यानं तुमच्या मनोकामना पूर्ण होतील. या दिवशी तुम्ही सकाळी 06.28 पासून पापमोचनी एकादशी व्रताची पूजा करू शकता. या दिवशी पूजेच्या वेळी राहुकालाची काळजी घ्या. पापमोचनी एकादशी 2023 पारण वेळ – जे 18 मार्चला पापमोचनी एकादशीचे व्रत करतात ते दुसऱ्या दिवशी म्हणजे रविवारी, 19 मार्चला या व्रताचे पारण करतील.
उपवासाची वेळ सकाळी 06.27 ते 08.07 अशी आहे. द्वादशी तिथी 19 मार्च रोजी सकाळी 08.07 वाजता समाप्त होईल. हे
पापमोचनी एकादशीचे माहात्म्य काय? श्रीकृष्णाने युधिष्ठिराला सांगितली होती ही कथा
पापमोचनी एकादशी व्रताचे महत्त्व – धार्मिक मान्यतांनुसार, जेव्हा नारदजींनी ब्रह्माजींना पापमोचनी एकादशी व्रताचे महत्त्व विचारले, तेव्हा त्यांनी सांगितले की, हे व्रत भगवान विष्णूशी संबंधित आहे.
पापमोचनी एकादशी कशी करावी
पापमोचनी एकादशी पूजा ही हिंदू धर्मातील एक महत्त्वाची पूजा आहे जी भगवान विष्णूच्या भक्तीद्वारे एखाद्याच्या पापांपासून मुक्ती मिळविण्यासाठी केली जाते. ही पूजा फाल्गुन महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील एकादशी तिथीला साजरी केली जाते. पापमोचनी एकादशी पूजा विधि बद्दल सविस्तर माहिती खालीलप्रमाणे आहे.
साहित्य:
भगवान विष्णूची मूर्ती किंवा चित्र
दिवा
सूर्यप्रकाश
अगरबत्ती
फ्लॉवर
तुळशीची पाने
पंचामृत (दूध, दही, तूप, मध आणि मधापासून तयार केलेले)
फळे, पुरी, भाताचा प्रसाद
पूजेची पद्धत:
आंघोळ करून स्वच्छ कपडे घाला.
प्रार्थनास्थळ स्वच्छ ठेवा.
भगवान विष्णूच्या मूर्ती किंवा चित्रासमोर बसा.
पूजा सुरू करण्यापूर्वी परमेश्वराला पंचामृताने अभिषेक करावा.
फळे, पुरी, तांदूळ यांचा प्रसाद तयार करून देवाला अर्पण करावा.
अगरबत्ती, अगरबत्ती आणि दिवे जाळावेत.