चांद्रयान-3 च्या प्रक्षेपणानंतर, चंद्रावर पोहोचण्यासाठी जगातील अंतराळ संस्थांमध्ये सुरू झालेल्या शर्यतीचे नेतृत्व इस्रो करेल. त्यांनीही चंद्रावर पोहोचावे आणि तेथील हवामानाची माहिती गोळा करावी, अशी जगातील सर्व अवकाश संस्थांची इच्छा आहे. अमेरिका, रशिया आणि चीनने हे आधीच केले आहे, चांद्रयान-3 च्या यशामुळे भारतही या यादीत सामील होणार आहे. चांद्रयान-३ नंतर लगेचच म्हणजेच या वर्षी जगातील इतर चार मोठ्या चंद्र मोहिमांचाही तपास केला जाईल.
चांद्रयान-३ चे प्रक्षेपण श्री हरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून होणार आहे. ४२ दिवसांच्या प्रवासानंतर तो चंद्रावर पोहोचेल. 23 ऑगस्ट रोजी चंद्राच्या दक्षिण ध्रुवावर ते सॉफ्ट लँडिंग करू शकते असा अंदाज वर्तवला जात आहे. या मोहिमेच्या यशामुळे भारत चंद्रावर पोहोचणारा जगातील चौथा देश बनेल. चांद्रयान-३ नंतर चंद्रावर जाण्यासाठी कोणकोणत्या मोहिमा आहेत हे आपण सविस्तरपणे समजून घेऊ.
लुना-25: रशियाची ही चंद्र मोहीम चांद्रयान-3 नंतर लगेच म्हणजेच ऑगस्टच्या मध्यात प्रक्षेपित होण्यासाठी सज्ज आहे. रोसकॉसमॉस या अंतराळ संस्थेच्या म्हणण्यानुसार, लुना-25 हे सोयुझ रॉकेटमधून प्रक्षेपित केले जाईल. विशेष म्हणजे या मोहिमेद्वारे रशिया तीस वर्षांनी पुन्हा चंद्रावर जाणार आहे. रशियाने 1976 मध्ये सोव्हिएत युनियन अंमलात असताना आपले शेवटचे मिशन लुना 24 लाँच केले. त्या मोहिमेत चंद्रावरून 170 ग्रॅम माती आणण्यात आली होती.
जपानचा स्लिम : चंद्राचा तपास करण्यासाठी स्मार्ट लँडर म्हणजेच स्लिम हे जपानच्या एरोस्पेस एक्सप्लोरेशन एजन्सी म्हणजेच JAXA कडून चंद्रावर पाठवले जाणार आहे. 26 ऑगस्ट ते 15 सप्टेंबर दरम्यान हे मिशन सुरू केले जाणार आहे. जपानकडून या मोहिमेमध्ये एक्स-रे इमेजिंग आणि स्पेक्ट्रोस्कोपी चंद्रावर पाठवण्यात येणार आहे. अलीकडेच, JAXA ने जारी केलेल्या निवेदनात असे म्हटले आहे की, हे मिशन चंद्रावरील कमी गुरुत्वाकर्षणाच्या वातावरणाची तपासणी करणार आहे. विशेष म्हणजे जपानची ही दुसरी चंद्र मोहीम आहे. याआधी एका जपानी खासगी कंपनीने चंद्र मोहीम सुरू केली होती जी अयशस्वी ठरली होती.
IM-1 मिशन: Intuitive Machines 2023 ही टेक्सास स्थित खाजगी कंपनी आहे जी या वर्षी IM-1 मिशन लाँच करणार आहे. कंपनीने आपल्या लँडरचे नाव नोव्हा सी ठेवले आहे. फाल्कन-9 रॉकेटने ते उड्डाण करेल. कंपनीचे वाहन त्याच्यासोबत इतर अनेक कंपन्यांचे पेलोड देखील घेऊन जाईल.
पेरेग्रीन एम-1: खासगी अंतराळ एजन्सी अॅस्ट्रोबोटिक या वर्षाच्या अखेरीस पेरेग्रीन एम-1 मोहीम सुरू करेल. गेल्या अनेक दिवसांपासून कंपनीकडून दावा केला जात आहे की, कंपनीचे लँडर लॉन्चसाठी सज्ज आहे. यावर्षी फेब्रुवारीमध्ये ते आणखी अपडेट करण्यात आले. असे मानले जात आहे की या वर्षाच्या अखेरीस ही चंद्र मोहीम देखील सुरू होईल.
