आजपासून मालमास सुरू झाला आहे. हिंदू धर्मात या महिन्याचे विशेष महत्त्व आहे. मलमासात देवाची पूजा केल्याने अनेक पटींनी जास्त फळ मिळते असे म्हणतात. परंतु मलमासमध्ये लग्न, मुंडण, गृहप्रवेश असे कोणतेही शुभ कार्य केले जात नाही. मलमासला अधिक मास आणि पुरुषोत्तम मास म्हणून देखील ओळखले जाते. चला तर मग जाणून घेऊया या मलमाशी संबंधित महत्त्वाच्या गोष्टी.
मान्यतेनुसार या महिन्याचा कोणीही देव नाही. म्हणूनच हा महिना देव आणि पितरांच्या पूजेसाठी आणि शुभ कार्यासाठी अयोग्य मानल्या जात असे. दरम्यान या महिन्याची व्यथा पाहून स्वतः भगवान पुरुषोत्तम यांनी या महिन्याला स्वतःचे नाव दिले आणि सांगितले की आता मी याचा स्वामी असून …अहमत यथा लोके प्रथिथा पुरुषोत्तम । तथामापि लोकेषु प्रथिथा पुरुषोत्तमा । ज्याप्रमाणे मी या जगात ‘पुरुषोत्तम’ नावाने प्रसिद्ध आहे, त्याचप्रमाणे हा मलमासही या जगात ‘पुरुषोत्तम’ नावाने प्रसिद्ध होईल. या महिन्याचा इतर सर्व महिन्यांवर अधिकार असेल आणि तो पवित्र मानला जाईल.
मलमास कधी येतो?
वास्तविक, दरवर्षी वेळेतील फरकामुळे अधिक महिने येतात. हिंदू कॅलेंडरमधील महिन्यांची गणना सूर्य आणि चंद्राच्या हालचालींच्या आधारे केली जाते. चंद्राच्या टप्प्यांच्या आधारावर, चंद्र महिन्याचा कालावधी आणि राशीमध्ये सूर्याचे भ्रमण याला सौर महिना म्हणतात. अशा प्रकारे, एक चांद्र वर्ष अंदाजे 354 दिवस 22 घटी 1 पाल आणि एक सौर वर्ष 365 दिवस 15 घटी 22 पाल आहे. त्यामुळे दरवर्षी सुमारे 11 दिवसांचा फरक पडतो. या वेळेचे अंतर तीन वर्षांत सुमारे 32 दिवसांपर्यंत कमी होते. त्याच वेळी, वेळ मध्यांतर समान करण्यासाठी, दर तिसऱ्या वर्षी सनातन पंचांगमध्ये एक महिना वाढविला जातो आणि हा महिना अधिक मास किंवा मलमास म्हणून ओळखला जातो. यावेळी अधिक मास श्रावण महिन्यात येते, परंतु प्रत्येक वेळी अधिक मास श्रावण महिन्यातच येते असे नाही. तो कोणत्याही महिन्यात पडू शकतो.
दिलेली माहिती केवळ वाचकांची आवड लक्षात घेऊन देण्यात आली आहे.
