दिल्लीतील राजेंद्रनगरमध्ये राव स्टडी सर्कल बिल्डिंगच्या तळघरातील लायब्रेरीमध्ये पाणी शिरल्याने तिघांचा बुडून मृत्यू झाला होता. या प्रकरणाची झळ दृष्टी आयएएसचे संचालक विकास दिव्यकीर्ती यांना देखील बसली आहे. कारण, प्रशासनाने दिल्लीतील अनेक आयएएस कोचिंग सेंटरवर कारवाई केली आहे. यात त्यांच्या कोचिंग सेंटरचा देखील समावेश आहे. या घटनेच्या काही दिवसांनंतर आता विकास दिव्यकीर्तीने एक प्रसिद्धीपत्रक जारी केले आहे.
दृष्टी आयएएसने जारी केलेल्या या प्रकाशनात असे म्हटले आहे की, राजेंद्र नगरमध्ये घडलेल्या दुःखद घटनेबद्दल आमच्या सादरीकरणास उशीर झाल्याबद्दल आम्ही दिलगीर आहोत.
दिव्यकीर्ती यांनी सांगितले की, अपूर्ण माहितीच्या आधारे आम्ही काहीही बोलू इच्छित नाही. या विलंबाबद्दल आम्ही दिलगीर आहोत. त्यांनी पुढे लिहिले की, 27 जुलै रोजी झालेल्या दुर्दैवी घटनेबद्दल आम्ही तीव्र शोक व्यक्त करतो, ज्यामध्ये 3 विद्यार्थ्यांचा मृत्यू झाला. आम्ही तिन्ही मुलांना श्रद्धांजली अर्पण करतो आणि त्यांच्या कुटुंबियांना हे सहन करण्याची हिंमत मिळावी अशी प्रार्थना करतो.
अपघातात जीव गमावलेल्या मुलांच्या कुटुंबीयांशी आमची थेट ओळख झालेली नाही. मात्र या दु:खद घडीमध्ये आम्ही पूर्णपणे त्यांच्यासोबत आहोत. त्यांच्यासाठी आपण कोणत्याही प्रकारे काही करू शकलो तर नक्कीच करू.
या अपघाताबाबत विद्यार्थ्यांमध्ये जो संताप व्यक्त केला जात आहे, तो पूर्णपणे रास्त आहे. या रागाला योग्य दिशा मिळाली आणि सरकारने कोचिंग इन्स्टिट्यूटसाठी निश्चित मार्गदर्शक तत्त्वे लागू केली तर खूप चांगले होईल. याबाबत सरकारला सहकार्य करण्यासही आम्ही तयार आहोत.
कोचिंग संस्थांशी संबंधित ही समस्या दिसते तितकी सोपी नाही. यात अनेक पैलू आहेत जे कायद्यातील अस्पष्टता आणि विरोधाभासांशी जोडलेले आहेत. डीडीए, एमसीडी आणि दिल्ली अग्निशमन विभागाच्या नियमांमध्ये विसंगती आहे. त्याचप्रमाणे ‘दिल्ली मास्टरप्लॅन-२०२१’, ‘नॅशनल बिल्डिंग कोड’, ‘दिल्ली अग्निशमन नियम’ आणि ‘युनिफाइड बिल्डिंग बाय-लॉज’ या तरतुदींमध्ये अनेक विरोधाभास आहेत. ‘दिल्ली मास्टरप्लॅन-२०२१’ वगळता कोणत्याही कागदपत्रात कोचिंग सेंटर्ससाठी स्पष्ट तरतुदी नाहीत. आम्हाला आशा आहे की केंद्रीय गृह मंत्रालयाने नेमलेली समिती एका महिन्यात आपला अहवाल सादर करेल तेव्हा या मुद्द्यांवर तोडगा निघेल.
आम्ही पूर्ण आत्मविश्वासाने सांगू शकतो की टीम दृष्टी विद्यार्थ्यांच्या सुरक्षेबाबत अत्यंत दक्ष आहे. आमच्या व्यवस्थापनात ‘फायर अँड सेफ्टी ऑफिसर’ हे विशेष पद आहे ज्यामध्ये तेथे काम करणारे अधिकारी राष्ट्रीय अग्निशमन सेवा महाविद्यालय (नागपूर) मधून शिकलेले आहेत आणि त्यांनी मोठमोठ्या रुग्णालये आणि मॉल्समध्ये 14 वर्षे हेच काम केले आहे. आम्ही नियमितपणे प्रत्येक केंद्राचे सेफ्टी ऑडिट करतो. याशिवाय, पंक्तीच्या सुरक्षेचे १६ गुण तपासणे आणि ‘बिल्डिंग मेंटेनन्स ग्रुप’ ची माहिती अपडेट करणे ही प्रत्येक केंद्रासाठी एका अधिकाऱ्याची जबाबदारी आहे. जिथे जिथे आमच्या वर्गखोल्या बांधल्या आहेत, तिथे किमान दोन बाहेर पडणे आहेत जेणेकरून मुलांना कोणत्याही आपत्कालीन परिस्थितीत सुरक्षितपणे बाहेर पडता येईल.
दिल्ली महापालिकेने गेल्या काही दिवसांत केलेल्या कारवाईचे आम्ही स्वागत करतो.
या समस्येवर कायमस्वरूपी उपाय म्हणजे सरकारने दिल्लीतील तीन-चार क्षेत्रे निवडून त्यांना कोचिंग सेंटर्ससाठी नियुक्त करावेत. जर सरकारनेच वर्गखोल्या, ग्रंथालये आणि वसतिगृहे तयार केली तर ना जास्त भाड्याची समस्या उद्भवणार ना सुरक्षेशी संबंधित समस्या.