आजच्या काळात आधार हा एक अत्यंत महत्त्वाचा दस्तावेज आहे. आधारशिवाय तुम्ही कोणत्याही योजनेचा लाभ मिळवू शकत नाही. कोणत्याही सरकारी कामासाठी त्याची गरज असते. पण तुम्ही कधी विचार केला आहे का की एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यास त्याच्या आधार कार्डचे काय होते? तुमचा आधार क्रमांक तुमच्या मृत्यूनंतर दुसऱ्याला जातो का? आम्ही आमचे आधार कार्ड सरेंडर किंवा बंद कसे करू शकतो? आम्हाला कळू द्या.
आधार कार्ड हा १२ अंकी अनन्य क्रमांक आहे. त्यात नाव, पत्ता आणि फिंगरप्रिंटसह इतर अनेक माहितीचा समावेश आहे. आधार कार्डाशिवाय सरकारी योजनांचा लाभ मिळणे जवळपास अशक्य झाले आहे.
आधार रद्द करता येणार नाही
मृत व्यक्तीचे आधार रद्द करण्याचा प्रश्न वारंवार उपस्थित होतो. अनेक प्रकरणे समोर आली आहेत. मृत्यूनंतर त्यांचे आधार कार्ड चुकीच्या पद्धतीने वापरण्यात आल्याच्या अशा अनेक घटना समोर आल्या आहेत. आधार कार्ड UIDAI द्वारे जारी केले जाते, म्हणून सर्वप्रथम आम्ही तुम्हाला सांगतो की कोणत्याही व्यक्तीच्या मृत्यूनंतर त्याचे आधार कार्ड रद्द केले जाऊ शकत नाही.
एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यास, त्याचा आधार सरेंडर किंवा बंद करता येईल, असा कोणताही नियम अद्याप बनवण्यात आलेला नाही. याचा स्पष्ट अर्थ असा आहे की तुमचे आधार कार्ड सक्रिय राहील परंतु UIDAI ने आधार कार्ड लॉक करण्याची सुविधा दिली आहे. जेणेकरून तुमचा आधार सुरक्षित राहील. तसेच, मृत व्यक्तीचा आधार क्रमांक नंतर इतर कोणत्याही व्यक्तीला दिला जात नाही. तुमच्या घरात कोणाचा मृत्यू झाला तर त्याचे आधार कार्ड लॉक करून घ्या, जेणेकरून कोणी त्याचा गैरवापर करू नये.
अशा प्रकारे आधार कार्ड लॉक करा
आधार कार्ड मिळवण्यासाठी तुम्हाला www.uidai.gov.in या वेबसाइटवर जावे लागेल.
येथे My Aadhaar निवडा आणि त्यानंतर Aadhaar Services वर क्लिक करा.
यानंतर एक नवीन पेज उघडेल. तेथे तुम्हाला लॉक/अनलॉक बायोमेट्रिक्सवर क्लिक करावे लागेल.
येथे 12 अंकी आधार क्रमांक तसेच कॅप्चा कोड भरावा लागेल.
त्यानंतर तुम्हाला Send OTP पर्याय निवडावा लागेल.
नोंदणीकृत मोबाईल नंबरवर OTP येईल. यानंतर बायोमेट्रिक डेटा लॉक/अनलॉक करण्याचा पर्याय असेल.