भारताने गुरुवारी आपली दुसरी अणुशक्तीवर चालणारी बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र पाणबुडी आयएनएस अरिघाट लाँच केली. या पाणबुडीचा स्ट्रॅटेजिक फोर्स कमांडमध्ये समावेश करण्यात आला आहे. भारतीय नौदलात आण्विक पाणबुड्यांचा समावेश केल्याने चीनचे अधिकृत वृत्तपत्र ग्लोबल टाइम्स नाराज झाले आहे. ब्लॅकमेलिंगसाठी अण्वस्त्रांचा वापर करू नये, असे ग्लोबल टाइम्सने म्हटले आहे.
ग्लोबल टाईम्सने लिहिले की, ‘चीनी तज्ज्ञांनी सांगितले की, भारताने जबाबदारीने या शक्तीचा वापर करून शांतता आणि स्थिरतेसाठी योगदान दिले पाहिजे आणि त्याचा वापर आपली शक्ती दाखवण्यासाठी करू नये.’
आयएनएस अरिघाट विशाखापट्टणम येथील जहाजबांधणी केंद्रात बांधण्यात आले आणि त्याचे विस्थापन ६००० टन आहे. ७५० किमी श्रेणीची पाणबुडी के-१५ बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्राने सुसज्ज आहे आणि आता ती इंडो-पॅसिफिक प्रदेशात लांब पल्ल्याच्या गस्तीसाठी सज्ज आहे. पाणबुडीची लांबी सुमारे ११३ मीटर आहे आणि तिचा बीम ११ मीटर आहे, मसुदा ९.५ मीटर आहे. अरिघाट ९८० ते १४०० फूट खोलीपर्यंत पाण्याखाली जाऊ शकतो.
भारतीय नौदलात दुसरी आण्विक पाणबुडी समाविष्ट केल्याने भारताला इंडो-पॅसिफिकमध्ये एक सामरिक किनार मिळू शकते, जिथे चीन सतत आपला प्रभाव वाढवत आहे. चीनसोबत सुरू असलेल्या तणावादरम्यान भारतीय नौदल अण्वस्त्र पाणबुड्यांमुळे अधिक मजबूत होऊ शकते.
‘न्यूक्लियर ब्लॅकमेलिंगसाठी…’
ग्लोबल टाइम्सने बीजिंगस्थित लष्करी तज्ज्ञाचा हवाला देत म्हटले आहे की, ‘भारताकडे अण्वस्त्रशक्तीवर चालणाऱ्या बॅलिस्टिक क्षेपणास्त्र पाणबुड्या आहेत, पण सामर्थ्यासोबत त्यांचा वापर करण्याची जबाबदारीही येते.’
ग्लोबल टाईम्सने तज्ज्ञाचा हवाला देत पुढे म्हटले आहे की, ‘जोपर्यंत अण्वस्त्रे अस्तित्वात आहेत, तोपर्यंत त्यांचा वापर शांतता आणि स्थिरतेच्या रक्षणासाठी केला पाहिजे, शक्ती वाढवण्यासाठी किंवा आण्विक ब्लॅकमेलिंगसाठी नाही.’
इतर कोणत्या देशांकडे आण्विक पाणबुड्या आहेत?
जगात फक्त अमेरिका, चीन, ब्रिटन, फ्रान्स आणि रशियाकडे अशा प्रकारची पाणबुडी आहे. चीनकडेही यापेक्षा अधिक प्रगत क्षमता आहे.
आयएनएस अरिघाटच्या आत अणुभट्टी स्थापित केली आहे, जी पाणबुडीला पृष्ठभागावर २८ किमी प्रती तास आणि पाण्याखाली ४४ किमी प्रती तास वेग देईल. या क्रमवारीत भारत तिसरी आण्विक पाणबुडी तयार करण्याच्या तयारीत असल्याचे वृत्त आहे.
