---Advertisement---
संरक्षण संशोधन आणि विकास संघटना अर्थात डीआरडीओ अग्नी ५ आंतरखंडीय बॅलेस्टिक क्षेपणास्त्राच्या विकसित आवृत्तीवर काम करीत आहे. अग्नी-५ च्या मूळ आवृत्तीची मारक क्षमता पाच हजार किलोमीटरपेक्षा जास्त आहे आणि हे क्षेपणास्त्र सहज अण्वस्त्र वाहून नेते. त्याची सुधारित आवृत्ती एक पारंपरिक शस्त्र असेल जी ७,५०० किलो वजनाचे बंकर-बस्टर वॉरहेड वाहून नेण्यास सक्षम असेल.
काँक्रीटच्या मजबूत धराखाली बांधलेल्या शत्रूच्या लष्करी आणि सामरिक प्रतिष्ठानांवर हल्ला करण्यासाठी संरचित केलेले, हे क्षेपणास्त्र स्फोट होण्यापूर्वी जमिनीत ८० ते १०० मीटर खोलवर जाईल. अमेरिकेने इराणच्या फोर्डो अणुऊर्जा प्रकल्पावर २२ जून रोजी त्यांच्या बी-२ बॉम्बर विमानांमधून बंकर-बस्टर (जीबीयू-५७/ए) मॅसिव्ह ऑर्डनन्स पेनेट्रेटर्सवर बॉम्ब टाकले.
या हवाई हल्ल्यात इराणच्या प्रमुख अणुऊर्जा प्रकल्पाचे बरेच नुकसान झाले. खरे तर, इराणने पर्वतांमध्ये जमिनीपासून १०० मीटर खाली फोर्डो अणुऊर्जा प्रकल्प बांधला होता, जो सामान्य स्फोटाने नष्ट करणे शक्य नव्हते. म्हणूनच अमेरिकेने या अणुऊर्जा प्रकल्पावर बंकर-बस्टर बॉम्ब टाकण्याचा निर्णय घेतला. हे बॉम्ब प्रथम ६० ते ७० मीटर जमिनीत घुसतात आणि नंतर त्यांचा स्फोट होतो. म्हणजेच, हे बॉम्ब शत्रूच्या भूमिगत सुविधांना लक्ष्य करण्यासाठी वापरले जातात. भारताने विकसित केलेल्या जीबीयू-५७/ए च्या स्वदेशी आवृत्तीचा उद्देश अधिक भेदक क्षमता आहे.
अमेरिकेच्या जीबीयू-५७/ए बॉम्बसाठी महागडे बॉम्बर टाकावे लागतात. याउलट, भारत क्षेपणास्त्रांद्वारे लक्ष्यापर्यंत पोहोचवण्यासाठी त्यांचे बंकर-बस्टर बॉम्ब संरचित करीत आहे. याचा अर्थ असा की भारतीय बंकर-बस्टर बॉम्ब सोडण्याचा खर्च कमी असेल आणि महागड्या बॉम्बरची आवश्यकता भासणार नाही.
यामुळे जागतिक शस्त्र बाजारपेठेत भारताला मोठी चालना मिळेल. अग्नी-५ च्या दोन नवीन आवृत्त्या विकसित केल्या जात आहेत. त्यापैकी एकामध्ये जमिनीवरील लक्ष्यांसाठी एअरबर्स्ट वॉरहेड असेल, तर दुसरे खोलवर भेदक क्षेपणास्त्र असेल जे जमिनीखालील मजबूत संरचनांमध्ये प्रवेश करण्यासाठी तयार केलेले असेल. संकल्पनेत, ते जीबीयू-५७सारखेच बॉम्ब असतील मात्र त्यांची विध्वंसक क्षमता खूपच जास्त असेल.
बंकर बस्टर म्हणजे काय ?
बंकर बस्टर क्षेपणास्त्र हे एक विशेष शस्त्र आहे जे लष्करी बंकर, कमांड सेंटर, क्षेपणास्त्र सायलो आणि साठवण सुविधा यासारख्या मजबूत भूगर्भातील लक्ष्यांमध्ये प्रवेश करण्यासाठी आणि त्यांना नष्ट करण्यासाठी तयार केलेले आहे. बंकर बस्टर हे जमिनीत खोलवर किंवा प्रबळ काँक्रीटला खोदून स्फोट करण्यासाठी तयार केलेले असतात.
