---Advertisement---
ब्लड कॅन्सर ज्याला हेमेटोलॉजिकल कैंसर असेही म्हणतात हा जगातील सर्वात गुंतागुंतीचा आणि आव्हानात्मक आजार आहे, तरीही त्याबद्दल अजूनही जागरूकतेचा अभाव आहे. ब्लड कॅन्सर हा शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती तसेच ऑक्सिजनचा प्रवाह कमकुवत करतो.
ब्लड कॅन्सरचे प्रकार
ब्लड कॅन्सरचे मुख्य तीन प्रकार आहेत – ल्युकेमिया, लिम्फोमा आणि मायलोमा. हे तिघेही त्यांच्या तीव्रतेत आणि उपचारांमध्ये भिन्न आहेत.
ल्युकेमिया : ल्युकेमिया हाडांच्या मज्जामध्ये सुरू होतो, जिथे असामान्य पांढऱ्या रक्त पेशी अनियंत्रितपणे वाढू लागतात. या पेशी निरोगी पेशींना बाहेर काढतात, ज्यामुळे शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती कमी होऊन लाल रक्तपेशी आणि प्लेटलेटच्या संख्येवर प्रभाव टाकतात. लक्षणांमध्ये सतत थकवा, वारंवार संसर्ग, रक्तस्त्राव किंवा जखम आणि हाडांमध्ये वेदना उद्भवतात. ल्युकेमियाचे अनेक प्रकार आहेत – तीव्र लिम्फोब्लास्टिक ल्युकेमिया, तीव्र मायलोइड ल्युकेमिया आणि सीएलएल आणि सीएमएल सारखे जुनाट प्रकार. प्रत्येक प्रकाराचा उपचार वेगळा असतो.
लिम्फोमा : लिम्फोमा हा लसीका प्रणालीमध्ये होतो, जो शरीराला संसर्गापासून वाचवतो. लिम्फोसाइट्स नावाच्या पांढऱ्या रक्तपेशी असामान्यपणे वाढतात आणि लिम्फ नोड्स किंवा इतर ऊतींमध्ये ट्यूमर तयार करतात. त्याचे दोन मुख्य प्रकार आहेत: हॉजकिन्स लिम्फोमा आणि नॉन-हॉजकिन्स लिम्फोमा. सामान्य लक्षणांमध्ये लिम्फ नोड्सची वेदनारहित सूज, ताप, रात्री घाम येणे आणि अचानक वजन कमी होणे यांचा समावेश आहे.
मायलोमा : मायलोमा पेशी प्लाझ्मा पेशींवर परिणाम करतात, विशेष पांढऱ्या रक्तपेशी ज्या अँटीबॉडीज तयार करतात. जेव्हा ते कॅन्सरग्रस्त होतात तेव्हा त्या अस्थिमज्जामध्ये जमा होतात, हाडे कमकुवत होतात, ज्यामुळे मूत्रपिंडाच्या समस्या, अशक्तपणा आणि वारंवार संसर्ग होतात. रुग्ण अनेकदा हाडांच्या वेदना, फ्रॅक्चर किंवा सतत थकवा येण्याची तक्रार करतात. जरी मायलोमाचा संपूर्ण उपचार शक्य नसला तरी, तो नियंत्रित केला जाऊ शकतो आणि रक्त स्टेम सेल प्रत्यारोपण, नवीन औषधे आणि इम्युनोथेरपीद्वारे रुग्णांच्या जीवनाची गुणवत्ता सुधारता येते.
ब्लड कॅन्सरविरुद्धच्या लढाईत लवकर निदान होणे महत्त्वाचे आहे. नियमित आरोग्य तपासणी, सततच्या लक्षणांकडे लक्ष देणे आणि तज्ञांशी वेळेवर सल्लामसलत केल्याने जीव वाचू शकतो. ब्लड स्टेम सेल दान देखील तितकेच महत्त्वाचे आहे, कारण अनेक रुग्णांना जगण्यासाठी जुळणाऱ्या दात्याची आवश्यकता असते. ब्लड कॅन्सर हा गंभीर आणि भयावह असू शकतो, परंतु त्याचे प्रकार समजून घेऊन, सामाजिक जागरूकता वाढवून आणि ब्लड स्टेम सेल दान मजबूत करून, आपण या आजाराने ग्रस्त असलेल्यांसाठी नवीन आशा आणि चांगले भविष्य निर्माण करू शकतो.