बांगलादेशात सामाजिक असंतोष शिगेला, युद्धजन्य परिस्थितीचा धोका : मुहम्मद युनूस

बांगलादेशमधील परिस्थिती अजूनही तणावपूर्ण आहे. मुहम्मद युनूस यांच्या नेतृत्वाखालील अंतरिम सरकारच्या धोरणांविरुद्ध नागरी प्रशासन आणि व्यावसायिक क्षेत्रात निदर्शने सुरू आहेत. ढाका शहरात अस्वस्थ परिस्थिती आहे आणि लोक काही अनुचित घटनेमुळे चिंतेत आहेत.

दरम्यान, १९७१ च्या मुक्ती युद्धात ज्या पद्धतीने बुद्धिजीवी मारले गेले त्याच पद्धतीने देशातील व्यावसायिकांना मारले जात असल्याचे एक प्रमुख व्यावसायिक समुदायाचे नेते शौकत अझीझ रसेल यांनी सांगितले. अधिकाधिक लोक बेरोजगार झाल्यामुळे दुष्काळासारखी परिस्थिती निर्माण होईल असा इशारा त्यांनी दिला.

बांगलादेश टेक्सटाईल्स मिल्स असोसिएशन (BTMA) चे अध्यक्ष रसेल यांनी ट्रेड चेंबरच्या संयुक्त पत्रकार परिषदेत बोलताना सांगितले की, “आपल्याला ईद-उल-अजहापूर्वी कामगारांना बोनस आणि पगार कसे देणार हे मला माहित नाही.” शौकत अझीझ रसेल म्हणाले आहेत की सरकार गुंतवणूकदारांना आमंत्रित करत आहे, परंतु परदेशी लोकांना माहित आहे की बांगलादेशात गुंतवणूक करणे हा एक चांगला पर्याय नाही; त्यांना माहित आहे की व्हिएतनाम बांगलादेशपेक्षा जास्त फायदेशीर आहे.

बांगलादेश सचिवालयात निदर्शने, महसूल कर्मचाऱ्यांकडून काम बंद

रविवारी सरकारी कर्मचाऱ्यांनी प्रशासनाचे केंद्र असलेल्या बांगलादेश सचिवालयात सलग दुसऱ्या दिवशी निदर्शने केली. प्रस्तावित सरकारी सेवा (सुधारणा) अध्यादेश, २०२५ विरोधात हे निदर्शने करण्यात आली. ते मागे घेण्याची मागणी आंदोलकांकडून केली जात आहे.

त्यांनी याला काळा कायदा म्हटले, ज्यामुळे अधिकाऱ्यांना दंडात्मक कारवाई करणे आणि सरकारी कर्मचाऱ्यांना काढून टाकणे सोपे झाले. महसूल कर्मचारी दोन दिवसांपासून कामावर नसल्याने युनूस सरकारच्या समस्याही वाढत आहेत. राष्ट्रीय महसूल मंडळाचे (एनबीआर) अधिकारीही वेगळ्या नवीन अध्यादेश रद्द करण्याच्या मागणीसाठी सलग दुसऱ्या दिवशी कामावरून दूर राहिले आणि रविवारी सोमवारपासून जवळजवळ सर्व आयात-निर्यात क्रियाकलाप अनिश्चित काळासाठी थांबवण्याची घोषणा केली.

आजपासून सरकारी शिक्षकही काम थांबवणार

सरकारी प्राथमिक शाळेतील शिक्षकांनी सांगितले की, त्यांच्या तीन मागण्यांसाठी ते सोमवारपासून संपूर्ण दिवस कामावरून अनिश्चित काळासाठी दूर राहतील, ज्यामध्ये त्यांचा प्रारंभिक पगार राष्ट्रीय वेतनश्रेणीच्या ग्रेड ११ च्या बरोबरीने निश्चित करणे समाविष्ट आहे. गेल्या दोन दिवसांत युनूसच्या सरकारसमोर इतर अनेक आव्हाने आहेत. या अडचणींमध्ये, बांगलादेशच्या अंतरिम सरकारचे प्रमुख मोहम्मद युनूस यांनी म्हटले आहे की बांगलादेश सध्या युद्धसदृश परिस्थितीतून जात आहे. मुहम्मद युनूस यांनी काल सांगितले की, अवामी लीगच्या कारवायांवर बंदी घालण्यात आल्यापासून देश युद्धाच्या स्थितीत आहे.

देश युद्धाच्या परिस्थितीतून जातोय

मुख्य सल्लागारांचे प्रेस सचिव शफीकुल आलम यांनी युनूस यांचे निवेदन जारी केले की, “देशात आणि देशाबाहेर युद्धासारखी परिस्थिती निर्माण झाली आहे ज्यामुळे आपण पुढे जाऊ शकत नाही, सर्व काही कोसळले आहे आणि आपल्याला पुन्हा गुलामगिरीकडे ढकलले गेले आहे.” प्रो. यमुना येथील स्टेट गेस्ट हाऊसमध्ये झालेल्या दोन वेगवेगळ्या सत्रांमध्ये युनूस यांनी विविध राजकीय पक्ष आणि संघटनांच्या २० नेत्यांची भेट घेतली. गुरुवारी युनूस यांनी अलिकडच्या काही घडामोडींबद्दल निराशा व्यक्त केली आणि पद सोडण्याची इच्छा व्यक्त केल्याच्या वृत्तानंतर ही चर्चा झाली. शनिवारी बीएनपी, जमात-ए-इस्लामी आणि नॅशनल सिटीझन पार्टीच्या नेत्यांनी युनूस यांची स्वतंत्रपणे भेट घेतली. युनूस म्हणाले, “अवामी लीगच्या कारवायांवर बंदी घालण्यात आल्यापासून परिस्थिती अस्थिर करण्यासाठी सतत प्रयत्न केले जात आहेत. आपल्याला यापासून स्वतःचे रक्षण करावे लागेल.”

निवडणूकाही पुढे ढकलल्या

दरम्यान, मोहम्मद युनूस यांनी निवडणुका घेण्यासाठी आणखी ६ महिने मागितले आहेत. त्यांनी सांगितले की, या वर्षी डिसेंबर ते पुढील वर्षी जून दरम्यान निवडणुका होतील. हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की युनूस यापूर्वी २५ डिसेंबरपर्यंत निवडणुका घेण्याबद्दल बोलत होते. मुख्य सल्लागार प्रोफेसर मुहम्मद युनूस यांनी रविवारी पुन्हा एकदा सांगितले की ते पुढील वर्षी ३० जूननंतर त्यांच्या पदावर राहणार नाहीत आणि त्या अंतिम मुदतीपूर्वी राष्ट्रीय निवडणुका होतील.

३० जून नंतर मी एक दिवसही पदावर राहणार नाही

“प्राध्यापक युनूस यांनी स्पष्ट केले की निवडणुका डिसेंबर ते ३० जून दरम्यान होतील. पुढील वर्षी ३० जूननंतर ते एक दिवसही अध्यक्षपदावर राहणार नाहीत,” असे मुख्य सल्लागारांचे प्रेस सचिव शफीकुल आलम यांनी रविवारी रात्री प्राध्यापक युनूस आणि अनेक राजकीय पक्षांच्या नेत्यांमधील बैठकीनंतर राज्य अतिथीगृह जमुना बाहेर पत्रकार परिषदेत पत्रकारांना सांगितले.

बांगलादेशात सार्वत्रिक निवडणुका घेण्याच्या संभाव्य वेळेच्या मर्यादेवरून आणि बांगलादेशच्या सुरक्षा बाबींशी संबंधित इतर धोरणात्मक मुद्द्यांवर, विशेषतः म्यानमारच्या बंडखोरांच्या ताब्यातील राखीन राज्यातील प्रस्तावित कॉरिडॉरवरून लष्कर आणि अंतरिम सरकारमध्ये मतभेद असल्याच्या बातम्या येत आहेत.

लष्करप्रमुख जनरल वकार-उझ-जमान यांनी गेल्या आठवड्यात नौदल आणि हवाई दल प्रमुखांसह युनूस यांची भेट घेतली आणि निवडून आलेले सरकार सत्ता हाती घेण्यासाठी या वर्षी डिसेंबरपर्यंत निवडणुका घेण्याची मागणी पुन्हा केली. त्यांनी कॉरिडॉरच्या मुद्द्यावरही आपला आक्षेप व्यक्त केला. पण युनूस यांनी आता निवडणुका घेण्यासाठी जून २०२६ पर्यंतचा वेळ मागितला आहे.