केंद्र सरकारच्या मत्स्यव्यवसाय, पशुसंवर्धन आणि दुग्धव्यवसाय मंत्रालयाने पंजाबसह ९ राज्यांना बर्ड फ्लू (H5N1) बद्दल अलर्ट जारी केला आहे. मंत्रालयाच्या सचिव अलका उपाध्याय यांनी याबद्दल एक पत्र जारी केले आहे.
काय म्हटले पत्रात ?
‘जानेवारी २०२५ पासून ९ राज्यांमध्ये एव्हियन इन्फ्लूएंझा (H5N1) विषाणूची प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत, ज्यात सरकारी मालकीच्या पोल्ट्री फार्मचा समावेश आहे. या विषाणूच्या संसर्गाचा प्रसार रोखण्यासाठी त्वरित लक्ष देणे आवश्यक आहे. सर्व सरकारी, व्यावसायिक आणि परसातील पोल्ट्री फार्मना जैवसुरक्षा उपाय मजबूत करावे लागतील.’
केंद्र सरकारने म्हटले आहे की सर्व सरकारी पोल्ट्री फार्मचे जैवसुरक्षा ऑडिट शक्य तितक्या लवकर करावे आणि त्यातील कमतरता त्वरित दूर कराव्यात. याशिवाय, पोल्ट्री फार्म कर्मचाऱ्यांसाठी जैवसुरक्षा प्रोटोकॉलचे काटेकोरपणे पालन करावे आणि असामान्य मृत्युदर वेळेवर नोंदवावा यासाठी जागरूकता कार्यक्रम सुरू करावेत.
राज्यांना एव्हीयन इन्फ्लूएंझाचा सामना करण्यासाठी राष्ट्रीय कृती आराखड्याचे काटेकोरपणे पालन करण्यास, जलद प्रतिसाद पथकांना सक्रिय करण्यास आणि पशुवैद्यकीय आणि प्रयोगशाळांची संख्या वाढविण्यास सांगितले आहे. केंद्राने सरकारने म्हटले आहे की या उपाययोजनांकडे त्वरित लक्ष दिल्यास एव्हीयन इन्फ्लूएंझाचा प्रसार रोखण्यास मदत होईल.
बर्ड फ्लूची लक्षणे
बर्ड फ्लूची लक्षणे वेगवेगळी असू शकतात, विशेषतः H5N1 सारख्या प्रजातींमुळे, परंतु बहुतेकदा सामान्य इन्फ्लूएंझाच्या लक्षणांसारखी असतात. डोळे लाल होणे, ताप, खोकला, थकवा, स्नायू दुखणे, घसा खवखवणे, मळमळ, उलट्या आणि अतिसार, पोटाच्या समस्या, नाक बंद किंवा वाहणारे नाक, श्वास घेण्यास त्रास होणे ही बर्ड फ्लूची लक्षणे मानली जातात.
बर्ड फ्लू कसा पसरतो?
बर्ड फ्लू किंवा एव्हीयन इन्फ्लूएंझा प्रामुख्याने पक्ष्यांना प्रभावित करते, परंतु काही विशिष्ट परिस्थितीत ते मानवांना संक्रमित करू शकतात. हा विषाणू संक्रमित पक्ष्यांशी किंवा दूषित वातावरणाशी थेट संपर्क साधून पसरतो. संक्रमित पक्ष्यांना हाताळणाऱ्या किंवा पोल्ट्री फार्मशी जवळचा संपर्क असलेल्या व्यक्तींना एव्हीयन इन्फ्लूएंझा होऊ शकतो. योग्यरित्या न शिजवलेले चिकन खाल्ल्याने देखील हा विषाणू मानवांमध्ये पसरू शकतो.
