तुमच्याकडे एखादे वाहन असेल तर त्यामध्ये नंबर प्लेट देखील आहे याची तुम्हाला जाणीव असणे आवश्यक आहे. वाहनाच्या पुढील आणि मागील दोन्ही बाजूस नंबर प्लेट आहेत. या नंबर प्लेटची गरज काय आहे आणि त्याचा काही फायदा आहे का?
जेव्हा तुम्ही देशात एखादे नवीन वाहन खरेदी करता तेव्हा त्याच्या पुढील आणि मागील दोन्ही बाजूला नोंदणी क्रमांक प्लेट असते. पण तुम्ही कधी विचार केला आहे का की वाहनाच्या दोन्ही बाजूला या नंबर प्लेटची काय गरज आहे? तसेच या नंबर प्लेटचा काही फायदा आहे की नाही? तुम्हाला माहिती असेल की वाहनाची नंबर प्लेट स्थानिक आरटीओ कार्यालयाने तयार केली आहे. पण वाहनावर ते बसवण्याचा अर्थ काय, जर तुम्हाला या प्रश्नाचे उत्तर माहित नसेल, तर त्याची संपूर्ण माहिती काय आहे ते आपण पुढे वाचू या.
ओळखणे सोपे
वाहनावरील नंबर प्लेट कारचा खरा मालक ओळखतो. वाहन चालवताना कोणत्याही प्रकारचा अपघात झाला, तर अशा स्थितीत वाहनाच्या नंबर प्लेटवरून चालकाची ओळख पटते. यासोबतच वाहनांची नंबर प्लेट असल्याने कोणत्याही गुन्हेगारी घटना घडण्यास मदत होते. याशिवाय नंबर प्लेट गहाळ असल्यास कायदेशीर अधिकारी चालकाला थांबवून त्याची चौकशी करू शकतात.
भारतातील नवीन क्रमांकन प्रणाली, जी सध्या सर्व राज्यांमध्ये आणि शहरांमध्ये कार्यरत आहे, 1990 च्या दशकाच्या सुरुवातीला लागू करण्यात आली होती. सध्याच्या फॉरमॅटमध्ये नंबर प्लेटवर लिहिलेली अक्षरे चार भागात विभागली आहेत; हे एका उदाहरणाद्वारे समजून घेऊ.
समजा वाहनाचा क्रमांक आहे: MH 19 DV 0200
वाहनाची नंबर प्लेट
“MH” वाहन नोंदणीकृत राज्य सूचित करते. इथे MH म्हणजे महाराष्ट्र.
“19” हे वाहन नोंदणी केलेल्या जिल्ह्याचे नोंदणी कार्यालय दर्शवते. येथे 19 म्हणजे जळगाव जिल्हा.
“DV” हे रजिस्टरचे शीर्षक आहे ज्यामध्ये हा क्रमांक नोंदवला जातो. संगणकीकरणापूर्वी रेल्वे क्रमांकाच्या नोंदी हाताने ठेवल्या जात होत्या आणि रजिस्टरचे शीर्षक A, B, C ते Z आणि AA ते ZZ असे लिहिले जात होते.
“200” म्हणजे हे वाहन DV नावाच्या रजिस्टरमध्ये 200 क्रमांकावर प्रविष्ट केले आहे.
वाहन सुरक्षा मदत
वाहनावर नंबर प्लेट असल्यास वाहन चोरीला गेल्यास त्याचा शोध अधिक चांगल्या पद्धतीने लावता येतो. अशा प्रकारे वाहन चोरीची शक्यता कमी होऊ शकते. याशिवाय वाहन कधी बिघडले तर नंबर प्लेटच्या मदतीने त्या वाहनाला मदत करता येते.
सरकारला महसूल मिळतो
वाहनाच्या दोन्ही बाजूला लावलेल्या नंबर प्लेटमधूनही सरकारला चांगली कमाई होते. जेव्हा जेव्हा आरटीओकडून नवीन वाहनाला नंबर प्लेट दिली जाते तेव्हा त्या बदल्यात सरकारला महसूल मिळतो. वाहनमालकांकडून मिळणारा महसूल रस्ते बांधण्यासाठी आणि सुधारण्यासाठी तसेच इतर अनेक कामांसाठी वापरला जातो.
तुम्हालाही मिळतो हा फायदा
वाहनावरील नंबर प्लेटवरून वाहन विम्याची माहिती मिळू शकते. याशिवाय वाहनामुळे किती प्रदूषण होत आहे, याचीही माहिती मिळू शकते. त्याच वेळी, काही देशांमध्ये, वाहनांच्या नंबर प्लेटचा वापर टोल शुल्क आणि पार्किंग शुल्कासाठी देखील केला जातो.
