आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीचे भारताचे माजी कार्यकारी संचालक सुरजित भल्ला यांनी म्हटले आहे की नरेंद्र मोदी सरकारच्या कार्यकाळात सरासरीच्या आधारावर विक्रमी नोकऱ्या निर्माण होत आहेत. गेल्या सात-आठ वर्षांत हा आकडा एक कोटीच्या आसपास पोहोचल्याचा दावा त्यांनी केला. भल्ला म्हणाले की 2004 ते 2013 (यूपीए सरकारच्या कार्यकाळात) सर्वात कमी नोकऱ्या निर्माण झाल्या आणि तेव्हाच ‘रोजगारी वाढ’ ही संज्ञा अस्तित्वात आली. ते म्हणाले की, मोदी सरकारच्या काळात रोजगार निर्मिती उच्च पातळीवर झाली आहे. “भारतीय इतिहासात याआधी कधीच सरासरीच्या आधारावर इतक्या नोकऱ्या निर्माण झाल्या नाहीत,” असे त्यांनी पीटीआयला दिलेल्या व्हिडिओ मुलाखतीत सांगितले. गेल्या 7-8 वर्षांत सुमारे एक कोटी नोकऱ्या निर्माण झाल्या.
वाजपेयी आणि मोदी यांच्या कार्यकाळात सर्वाधिक नोकऱ्या
पंतप्रधानांच्या आर्थिक सल्लागार परिषदेचे (ईएसी-पीएम) माजी सदस्य भल्ला यांनी असे प्रतिपादन केले की अटलबिहारी वाजपेयी आणि मोदी यांच्या कार्यकाळात सर्वाधिक नोकऱ्या निर्माण झाल्या. आंतरराष्ट्रीय कामगार संघटनेच्या (आयएलओ) ताज्या अहवालावर ते प्रतिक्रिया देत होते. हा अहवाल सांगतो की 2022 मध्ये भारतातील एकूण बेरोजगार लोकसंख्येमध्ये बेरोजगार तरुणांचा वाटा सुमारे 83 टक्के होता. याशिवाय तरुण अधिक चांगल्या नोकऱ्यांच्या शोधात असल्याचे त्यांनी सांगितले. अशा स्थितीत ‘नवीन नोकऱ्यांच्या शोधात’ तरुणांमुळे जगात सर्वत्र बेरोजगारी जास्त आहे.
एफडीआयचा वेग मंदावला
पंतप्रधान मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील भाजप सरकार 2014 मध्ये सत्तेवर आले आणि 2019 च्या सार्वत्रिक निवडणुकीत प्रचंड बहुमताने परतले. भारतातील थेट परकीय गुंतवणूक (FDI) मंदावल्याबद्दल भल्ला म्हणाले की, भारतातील FDI कमी होण्याचे एक महत्त्वाचे कारण सरकारच्या नवीन धोरणास कारणीभूत ठरू शकते, ज्यात असे म्हटले आहे की गुंतवणुकीशी संबंधित कोणताही विवाद असल्यास, तो भारतातच सोडवावा लागेल. तो म्हणाला, “आता, जर मी परदेशी गुंतवणूकदार आहे, तर मी ही जोखीम का घ्यावी? आणि मला वाटत नाही की जगात कोठेही अशी परिस्थिती आहे.”
परदेशी गुंतवणूकदार पोर्टफोलिओ गुंतवणूक वाढवत आहेत
भल्ला यांच्या मते, परदेशी गुंतवणूकदार त्यांची थेट गुंतवणूक वाढवत नाहीत, तर त्यांची पोर्टफोलिओ गुंतवणूक वाढवत आहेत. ते म्हणाले, “मला आशा आहे की नवीन सरकार कोण असेल ते या धोरणाचा पुनर्विचार करेल. तथापि, मला विश्वास आहे की नवीन सरकार गेल्या वर्षी, एप्रिल-जानेवारी, 2023-24 मधील एकूण एफडीआय प्रवाह एका वर्षापूर्वी $ 61.7 बिलियनच्या तुलनेत थोडासा कमी झाला आहे. त्याच वेळी, निव्वळ एफडीआय प्रवाह $25 अब्ज वरून $14.2 अब्जवर आला आहे. या लोकसभा निवडणुकीत सत्ताधारी भाजपला 330 ते 350 जागा मिळतील असा अंदाज भल्ला यांनी व्यक्त केला आहे. देशातील सात टप्प्यातील लोकसभा निवडणुकीसाठी १९ एप्रिलपासून मतदान सुरू झाले आहे. 4 जून रोजी मतमोजणी होणार आहे.