नवी दिल्ली : अमेरिकेतील दिग्गज आणि प्रसिद्ध उद्योगपती एलोन मस्क यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे अभिनंदन केले आहे. मोदींच्या सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वर फॉलोअर्सची संख्या 10 कोटींवर पोहोचल्याबद्दल अभिनंदन. X वर सर्वाधिक फॉलोअर्स असलेला तो जागतिक नेता आहे. मनोरंजक गोष्ट म्हणजे X चा मालक देखील एलोन मस्क आहे. त्यांनी X वर लिहिले, ‘सर्वाधिक फॉलो केलेले जागतिक नेते बनल्याबद्दल पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांचे अभिनंदन!’ पंतप्रधान मोदींचे त्यांचे अभिनंदन हे सामान्य सौजन्य असू शकते, परंतु याद्वारे उद्योगपती मस्क देखील ‘डोळे कुठेतरी, कुठेतरी लक्ष्य’ वापरू शकतात, हे कोण नाकारू शकेल. हे असे का आहे ते समजून घेऊया.
इलॉन मस्क यांना अनेक दिवसांपासून भारतात आपला व्यवसाय करण्याची इच्छा होती. टेस्ला कार असो किंवा उपग्रह आधारित इंटरनेट सेवा स्टारलिंक असो किंवा स्पेस-एक्स आणि इस्रो यांच्यातील अवकाशातील शक्यतांचे विस्तृत आकाश असो… भारत हे मस्कसाठी अफाट शक्यतांचे प्रवेशद्वार आहे. त्याला आपल्या व्यवसायाचे साम्राज्य भारतात आणण्याची खूप दिवसांपासून इच्छा होती, परंतु कट्टर आणि कठोर सौदेबाजी करणारा व्यापारी असल्याने त्याची इच्छा पूर्ण होत नाही. 2015 मध्ये पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी त्यांच्या अमेरिका दौऱ्यात टेस्लाच्या कॅलिफोर्नियातील कारखान्यालाही भेट दिली होती. त्यानंतर मोदींचा पंतप्रधान म्हणून पहिला टर्म वर्षभरापूर्वीच सुरू झाला होता. आज त्यांचा तिसरा कार्यकाळ सुरू झाला आहे पण मस्कच्या बहुचर्चित कंपन्यांनी अद्याप भारतात प्रवेश केलेला नाही. वास्तविक मस्कला भारतात खूप सवलती हव्या आहेत. हे प्रकरण इथेच अडकून पडते आणि काहीवेळा अन्य कारणाने ते कायम राहते. यावर्षी एप्रिलमध्ये तो भारतात येणार होता. स्वतः जाहीर केले होते. त्यांच्या भेटीमुळे टेस्ला आणि स्टारलिंकच्या भारतात प्रवेशाचा मार्ग मोकळा होईल, असे मानले जात होते. मात्र मस्क यांनी शेवटच्या क्षणी भारत भेट रद्द केली. भारताऐवजी त्यांनी अचानक चीनला भेट दिली. मात्र, त्यांच्या चीन भेटीचे कारण तेथील टेस्लाच्या कामगिरीतील घसरण आणि आव्हाने मानले जात होते.
भारतात फक्त इलॉन मस्कसाठी संधी आहेत. इलेक्ट्रिक कार विभागात टेस्ला, सॅटेलाइट इंटरनेट क्षेत्रात स्टारलिंक आणि स्पेस सायन्स क्षेत्रात स्पेस-एक्ससाठी भारतात भरपूर वाव आहे. भारत हा जगातील सर्वाधिक लोकसंख्या असलेला देश आहे. प्रचंड मध्यमवर्गीय लोकसंख्या असलेली ही जगातील सर्वात वेगाने वाढणारी अर्थव्यवस्था आहे. हे सर्व भारताला केवळ मस्कच नव्हे तर कोणत्याही उद्योगपतीसाठी आणि अगदी देशासाठीही आकर्षक बनवते. भारतातील इलेक्ट्रिक वाहनांची बाजारपेठ अजूनही खूपच लहान आहे परंतु ती वेगाने वाढणार आहे. त्यातही गेल्या दशकात झपाट्याने वाढ झाली आहे. 2014-15 मध्ये भारतात 2000 ईव्हीची विक्री झाली होती, जी 2023-24 मध्ये वाढून 12 लाख झाली आहे. तथापि, 2023 मध्ये देशात विकल्या गेलेल्या एकूण वाहनांमध्ये ईव्हीचा वाटा केवळ 2 टक्के होता. 2030 पर्यंत ते 30 टक्क्यांपर्यंत वाढवण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट आहे. याचा अर्थ असा की येत्या काळात भारतातील ईव्ही क्षेत्रात मोठी भरभराट दिसून येईल. कस्तुरीलाही ही संधी हातची जाऊ द्यायची नाही.
