HMPV : चीनमध्ये एचएमपीव्ही (ह्युमन मेटा न्यूमोव्हायरस) हा अत्यंत खतरनाक व्हायरस वेगाने पसरत आहे. या व्हायरसने अनेक राज्यांत भीषण प्रकोप माजवला असून परिस्थिती हाताबाहेर गेल्याने काही ठिकाणी आणीबाणी जाहीर करण्यात आली आहे. चीनमधील रुग्णालयांबाहेर रुग्णांच्या लांबच लांब रांगा लागल्या असून विशेषतः लहान मुलं आणि ज्येष्ठ नागरिकांमध्ये हा व्हायरस जास्त पसरत आहे.
भारतामध्ये एचएमपीव्हीची एन्ट्री
चीनमधून हा व्हायरस भारतातही दाखल झाल्याचे वृत्त आहे. बंगळुरूमधील एका 8 महिन्याच्या बाळाला एचएमपीव्हीची लागण झाली असून त्याची पुष्टी स्थानिक लॅबने केली आहे. या प्रकरणामुळे प्रशासनाची चिंता वाढली आहे. सध्या केंद्रीय आरोग्य मंत्रालयाकडून अधिकृत दुजोरा दिलेला नसला तरी देशभरात सतर्कता वाढवण्यात आली आहे.
एचएमपीव्ही व्हायरसची वैशिष्ट्ये आणि लक्षणे
एचएमपीव्ही व्हायरस मुख्यतः श्वसनसंस्थेवर परिणाम करतो. त्याची लक्षणे कोरोना व्हायरससारखी असून ताप, खोकला, श्वास घेताना त्रास, नाक बंद होणं, गळ्यात घरघर होणं आणि फुफ्फुसात संक्रमण या गोष्टी आढळतात. हा व्हायरस संसर्गजन्य असून संपर्कात आल्याने तो पसरतो.
भारतातील प्रशासनाची उपाययोजना
भारत सरकारने चीनमधील परिस्थितीवर लक्ष ठेवत उपाययोजना सुरू केल्या आहेत. एचएमपीव्हीसाठी मार्गदर्शक सूचना जारी करण्यात आल्या आहेत. श्वसन आजार आणि इन्फ्लुएंझासंबंधी लक्षणांवर कडक नजर ठेवण्याच्या सूचना देण्यात आल्या आहेत. तसेच देशभरात अधिकाधिक लॅब्स सुरू करण्याचे आदेश देण्यात आले आहेत.
ICMR (इंडियन कौन्सिल ऑफ मेडिकल रिसर्च) या व्हायरसच्या परिणामांची वर्षभर समीक्षा करणार आहे. नॅशनल सेंटर फॉर डिसिज कंट्रोलला संपूर्ण परिस्थितीवर लक्ष ठेवण्याचे निर्देश दिले गेले आहेत.
एचएमपीव्हीची उत्पत्ती आणि इतिहास
एचएमपीव्ही व्हायरस 2001 साली नेदरलँडमध्ये प्रथम आढळला होता. हा व्हायरस संसर्गजन्य असून हिवाळ्यात त्याचा प्रादुर्भाव अधिक वाढतो. 1958 सालीही हा व्हायरस मोठ्या प्रमाणावर पसरल्याची नोंद आहे. श्वसनाचा त्रास असलेल्या व्यक्तींच्या खोकण्यातून किंवा शिंकण्यातून हा व्हायरस इतरांपर्यंत पोहोचतो.
भारतासाठी धोका
चीनमधून पसरत असलेल्या या महाभयंकर व्हायरसने भारतातील आरोग्य यंत्रणेसाठी आव्हान उभं केलं आहे. प्रशासनाने सतर्क राहण्याची गरज असून लहान मुलं आणि ज्येष्ठ नागरिकांमध्ये विशेष काळजी घेणं आवश्यक आहे.
नागरिकांना सूचना
मास्क वापरणं सुरू ठेवावं.
श्वसनासंबंधी आजार असल्यास त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
गर्दीच्या ठिकाणी जाणं टाळावं.
स्वच्छता आणि सोशल डिस्टन्सिंगचे पालन करावं.
भारतातील आरोग्य यंत्रणा या नव्या व्हायरसचा मुकाबला करण्यासाठी सज्ज असून जागतिक आरोग्य संघटनेलाही परिस्थितीची माहिती सतत दिली जात आहे.
