Dwarkanath Sanzgiri: ज्येष्ठ क्रीडा समीक्षक द्वारकानाथ संझगिरी यांचे वयाच्या ७४व्या वर्षी दीर्ष आजाराने गुरुवारी निधन झाले. द्वारकानाथ संझगिरी हे मराठीतील ज्येष्ठ क्रीडा समीक्षक, स्तंभलेखक, लेखक आणि सूत्रसंचालक होते.
द्वारकानाथ संझगिरी यांचा परिचय
त्यांचा जन्म १५ नोव्हेंबर १९५० रोजी मुंबईतील दादर (पूर्व) येथील हिंदू कॉलनीत झाला. त्यांनी किंग जॉर्ज स्कूल आणि रामनारायण रुईया महाविद्यालयात शिक्षण घेतले. पुढे व्हीजेटीआय, माटुंगा येथून सिव्हिल इंजिनिअरिंगमध्ये बी.ई. पदवी प्राप्त केली. बृहन्मुंबई महानगरपालिकेत अभियंता म्हणून नोकरी करत असताना, २००८ मध्ये पाणीपुरवठा प्रकल्पांचे मुख्य अभियंता म्हणून ते निवृत्त झाले. नोकरीसोबतच त्यांनी क्रीडा लेखनाची आवड जोपासली.
द्वारकानाथ संझगिरी यांची कारकीर्द
१९७० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात त्यांनी लेखन कारकिर्दीला सुरुवात केली. सुरुवातीला ‘दिनांक’ आणि ‘श्री’ सारख्या मासिकांमध्ये लेखन केले. १९८३ मध्ये भारताने क्रिकेट विश्वचषक जिंकल्यानंतर, त्यांनी काही मित्रांसह ‘एकच षटकार’ हे पाक्षिक क्रीडा मासिक सुरू केले, ज्याचे ते कार्यकारी संपादक होते. १९८० च्या दशकाच्या उत्तरार्धापासून त्यांनी ‘लोकसत्ता’, ‘आज दिनांक’, ‘सांज लोकसत्ता’, ‘मिड-डे’, ‘तरुण भारत’, ‘पुढारी’ आणि इतर अनेक प्रकाशनांसाठी स्तंभलेखन केले. ‘लोकसत्ता’ मधील त्यांचे क्रीडा लेख आणि प्रवासवर्णन स्तंभ विशेष लोकप्रिय होते. ते २५ वर्षांहून अधिक काळ ‘सामना’ या वृत्तपत्रासाठी क्रिकेट स्पर्धांचे वृत्तांकन करत होते.
द्वारकानाथ संझगिरी यांनी १९८३ पासूनच्या सर्व एकदिवसीय आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट विश्वचषक स्पर्धांचे लेखन केले आहे. स्तंभलेखनाव्यतिरिक्त, त्यांनी प्रवास, सामाजिक समस्या, क्रीडा आणि चित्रपट अशा विविध विषयांवर ४० हून अधिक पुस्तके लिहिली आहेत.
संझगिरी यांनी लिहिलेली पुस्तकं
खेळ
शतकात एकच – सचिन,चिरंजीव सचिन,दिलखुलास बातचीत क्रिकेटपटूंशी,खेलंदाजी,बोलंदाजी,चॅम्पियन्स,चित्तवेधक विश्वचषक २००३,क्रिकेट कॉकटेल,क्रिकेट वर्ल्ड कप हायलाईट्स,कथा विश्वचषकाच्या,लंडन ऑलिम्पिक,पॉवर प्ले,स्टंप व्हिजन,संवाद लिजंड्सशी,थर्ड अंपायर,इंग्लिश ब्रेकफास्ट
प्रवासवर्णन
फिश अँड चिप्स,मुलूखगिरी,फिरता – फिरता,पूर्व अपूर्व,फाळणीच्या देशात,भटकेगिरी,ब्लू लगून,माझी बाहेरख्याली,जीन अँड टॉनिक
चित्रपट आणि कलाकार
फिल्मगिरी,तिरकटधा,ब्लॅक अँड व्हाईट,वो भुली दास्तान,आम्हांला वगळा,देव आनंद,लतादीदी,प्यार का राग सुनो,आशा भोसले, एक सुरेल झंझावात
नव्वदच्या दशकाच्या उत्तरार्धापासून, संझगिरी एकपात्री स्टँडअप टॉक शो करत होते आणि त्यांनी हजाराहून अधिक असे कार्यक्रम सादर केले आहेत. त्यांनी ‘बोलंदाजी’ या स्पोर्ट्स दूरचित्रवाणी कार्यक्रमाचे प्रस्तुतकर्ता म्हणून काम केले आणि ‘मधु इथे अन् चंद्र तिथे’ या दूरचित्रवाणी कार्यक्रमाचे पटकथा लेखन केले. क्रिकेट विश्लेषक आणि तज्ज्ञ म्हणून ते विविध टीव्ही चॅनेल
