शेकडो वर्षांपूर्वी ख्मेर राजांनी लाओसमध्ये एक शिवमंदिर बांधले होते, ज्याचे नंतर बौद्ध मंदिरात रूपांतर करण्यात आले. या मंदिराची हिंदू संस्कृती वाचवण्यासाठी एएसआय कार्यरत आहे.
नवी दिल्ली: भारतीय सीमेपासून शेकडो मैल दूर असलेल्या दक्षिण पूर्व आशियातील लाओसमधील एएसआय टीम हिंदू संस्कृती रुजवण्याच्या कामात गुंतलेली आहे. २००५ मध्ये एएसआयने वाट फू मंदिराच्या सर्वेक्षणाचे काम सुरू केले. २००७ मध्ये, भारत आणि लाओस सरकार दरम्यान एक सामंजस्य करार झाला आणि २००९ मध्ये एएसआय ने येथे काम सुरू केले. २००७ ते २०१७ या कालावधीत जीर्णोद्धार कामाचा पहिला टप्पा पार पडला, ज्यामध्ये १७ कोटी रुपये खर्च करण्यात आले. या प्रकल्पाचा दुसरा टप्पा २०१८ मध्ये सुरू झाला आणि २०२८ मध्ये संपेल. एएसआयने फेज २ मध्ये सुमारे २४ कोटी रुपये खर्च केले आहेत.
वाट फू मंदिर पाचव्या शतकात बांधले गेले
वास्तविक, वट फू मंदिर हे पाचव्या शतकात ख्मेर राजघराण्याने शिवमंदिर म्हणून बांधले होते, परंतु चौदाव्या शतकात, आग्नेय आशियामध्ये बौद्ध धर्माच्या प्रसारासह, त्याचे बौद्ध मंदिरात रूपांतर झाले. मात्र, ते शिवमंदिर असल्याचा पुरावा आजही या मंदिराच्या कानाकोपऱ्यात आहे. मंदिराच्या आवारात भगवान बुद्धांची एक मोठी पिवळ्या सोनेरी रंगाची मूर्ती आहे, तर मंदिराच्या मागे एका मोठ्या खडकावर ब्रह्मा, विष्णू आणि महेश यांच्या आकृती कोरलेल्या आहेत.
मंदिराच्या गर्भगृहाच्या प्रांगणात शिवलिंग आहे.
मंदिराच्या गर्भगृहाच्या प्रांगणात आजही शिवलिंग आहे. या मंदिराच्या प्रांगणात नंदीवर बसलेल्या शिव कुटुंबाच्या खंडित मूर्तीसह अनेक शिवलिंगे सापडली आहेत. एएसआय टीम २००७ पासून या युनेस्को संरक्षित जागेच्या जीर्णोद्धाराच्या कामात गुंतलेली आहे. एएसआयच्या या कार्यामुळे भारत आणि लाओस यांच्यातील संबंध केवळ घट्ट होणार नाहीत तर हजारो वर्षांपूर्वी दुर्गम दक्षिण पूर्व आशियामध्ये पसरलेल्या हिंदू संस्कृतीच्या खुणा पुन्हा एकदा जपल्या जातील.
