Stock Market Crash : सोमवार, ७ एप्रिल रोजी भारतीय शेअर बाजार कोसळला आहे. बाजाराचा व्यवहार सुरु होताच सेन्सेक्स 2,743 अंकांनी कोसळला आहे. तर निफ्टीही (Nifty) जवळपास 900 अंकांनी खाली घसरला आहे. त्यामुळे गुंतवणुकदारांचे (Ivestors) चांगलेच नुकसान झाले आहे. सेन्सेक्स तब्बल 3 हजार अंकांनी कोसळल्याने गुंतवणूकदारांचे 19 लाख कोटींचं नुकसान झाले आहे. या घसरणीमुळे गुंतवणूकदारांमध्ये घबराट निर्माण झाली. काही मिनिटांतच बीएसईवर सूचीबद्ध कंपन्यांचे एकूण बाजारमूल्य १५ लाख कोटी रुपयांपेक्षा जास्त घसरले.
शेअर बाजारातील या मोठ्या घसरणीमागे ५ प्रमुख कारणे
१. जागतिक बाजारपेठेत विक्रीचे वादळ
जगातील जवळजवळ सर्व प्रमुख शेअर बाजार आज प्रचंड दबावाखाली दिसले. ट्रम्प सरकारच्या आक्रमक टॅरिफ धोरणामुळे जगभरातील शेअर बाजारांवरील गुंतवणूकदारांचा विश्वास डळमळीत झाला आहे. रॉयटर्सच्या वृत्तानुसार, ट्रम्प यांनी रविवारी या शुल्काचे वर्णन “कडू औषध” असे केले आणि म्हटले की “कधीकधी तुम्हाला गोष्टी दुरुस्त करण्यासाठी कडू औषध घ्यावे लागते.” त्यांनी हे देखील स्पष्ट केले की त्यांना शेअर बाजारातील घसरणीची चिंता नाही.
आशियाई शेअर बाजारांमध्ये, तैवान वेटेड इंडेक्स १०% ने घसरला. चीन आणि हाँगकाँगच्या शेअर बाजारांमध्येही घसरण झाली. जपानच्या निक्केईमध्ये ७% ची घसरण झाली. शुक्रवारी तत्पूर्वी, अमेरिकन बाजारातील एस अँड पी ५०० निर्देशांक ५.९७%, डाउ जोन्स ५.५०% आणि नॅस्डॅक ५.७३% ने घसरला. जागतिक बाजारपेठेतील या विक्रीचा भारतीय गुंतवणूकदारांच्या मनोबलावरही थेट परिणाम झाला.
२. टॅरिफचा परिणाम अजूनही पूर्णपणे दिसून येत नाही
ट्रम्प सरकारने १८० हून अधिक देशांवर कठोर टॅरिफ लादले आहेत, ज्यामुळे जगभरातील शेअर बाजारांमध्ये अनिश्चितता आणि भीती वाढली आहे. तज्ञांचे म्हणणे आहे की स्टॉक मार्केटने अद्याप टॅरिफच्या परिणामाचे पूर्णपणे मूल्यांकन केलेले नाही. ब्रोकरेज फर्म एमके ग्लोबलने म्हटले आहे की भारतावर त्याचा थेट परिणाम कमी असू शकतो, परंतु अमेरिकेतील मंदीचा धोका आर्थिक वर्ष २६ मध्ये निफ्टीच्या ईपीएस (प्रति शेअर कमाई) वर ३% पर्यंत नकारात्मक परिणाम करू शकतो. यामुळे निफ्टीचा स्तर २१,५०० पर्यंत घसरू शकतो.
३. आर्थिक मंदीची भीती
ट्रम्प यांच्या टॅरिफ धोरणामुळे महागाई वाढण्याची, कंपन्यांचा नफा कमी होण्याची आणि ग्राहकांच्या भावना कमकुवत होण्याची अपेक्षा आहे. तज्ञांचा असा विश्वास आहे की याचा जागतिक अर्थव्यवस्थेच्या वाढीवरही गंभीर परिणाम होऊ शकतो. जेपी मॉर्गनने अमेरिका आणि जागतिक स्तरावर मंदीची शक्यता ४०% वरून ६०% पर्यंत वाढवली आहे. त्यांच्या मते, जर अमेरिकेचे हे धोरण दीर्घकाळ चालू राहिले तर जागतिक मंदी येण्याची शक्यता जवळजवळ निश्चित मानली जाऊ शकते.
४. एफपीआय विक्री पुन्हा सुरू
परदेशी पोर्टफोलिओ गुंतवणूकदारांनी (एफपीआय) मार्चमध्ये भारतीय शेअर्स खरेदी केले होते, परंतु एप्रिलमध्ये त्यांनी पुन्हा विक्री सुरू केली आहे. या महिन्यात आतापर्यंत एफपीआयनी १३,७३० कोटी रुपयांचे शेअर्स विकले आहेत. ट्रम्प यांच्या धोरणामुळे आणि जागतिक अनिश्चिततेमुळे, अशी भीती आहे की जर भारत आणि अमेरिका यांच्यात व्यापाराबाबत चांगला करार झाला नाही तर परदेशी गुंतवणूकदारांचे पलायन आणखी वाढू शकते.
५. आरबीआय बैठक आणि तिमाही निकाल
आरबीआयच्या चलनविषयक धोरण समिती (एमपीसी) ची बैठक ९ एप्रिल रोजी होणार असल्याने बाजारात काही प्रमाणात सावधगिरी बाळगली जात आहे. वाढत्या जागतिक जोखमी लक्षात घेता आरबीआय व्याजदरात कपात करू शकते अशी गुंतवणूकदारांना आशा आहे. तसेच, या आठवड्यापासून चौथ्या तिमाहीच्या निकालांचा हंगाम सुरू होत आहे.
