भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने पुन्हा एकदा नवा किर्तीमान रचला आहे. इस्त्रोने तिसऱ्यांदा पुन्हा वापरता येण्याजोग्या प्रक्षेपण वाहन तंत्रज्ञानाची यशस्वी चाचणी केली. इस्रोने सांगितले की यावेळी प्रक्षेपण वाहनाची चाचणी अधिक आव्हानात्मक परिस्थितीत करण्यात आली आणि ती सर्व मानके पूर्ण करते. या चाचणीमध्ये, इस्रोने लँडिंग इंटरफेस आणि विमानाच्या उच्च वेगाने लँडिंगची स्थिती तपासली.
या चाचणीसह, इस्रोने आजच्या काळातील सर्वात महत्वाचे तंत्रज्ञान साध्य करण्याच्या दिशेने एक मजबूत पाऊल उचलले आहे. इस्त्रोने रविवार, दि. २३ जून २०२४ सकाळी ७.१० वाजता पुन्हा वापरता येण्याजोग्या प्रक्षेपण वाहनाची तिसरी आणि अंतिम चाचणी कर्नाटकातील चित्रदुर्ग येथील एरोनॉटिकल टेस्ट रेंजवर घेतली. यापूर्वी, इस्रोने पुन्हा वापरता येण्याजोग्या प्रक्षेपण वाहनाच्या दोन यशस्वी चाचण्या घेतल्या आहेत.
तिसऱ्या चाचणीत, लाँच व्हेईकल उंचावरून सोडण्यात आले आणि जोरदार वारे वाहत होते, तरीही प्रक्षेपण वाहन ‘पुष्पक’ ने पूर्ण अचूकतेने धावपट्टीवर सुरक्षित लँडिंग केले. चाचणीदरम्यान, पुष्पक हे प्रक्षेपण वाहन हवाई दलाच्या चिनूक हेलिकॉप्टरमधून साडेचार किलोमीटर उंचीवरून प्रक्षेपित करण्यात आले. यानंतर प्रक्षेपण वाहन पुष्पकने धावपट्टीवर यशस्वी लँडिंग केले. लँडिंग दरम्यान वाहनाचा वेग ताशी ३२० किलोमीटर होता.
लँडिंगच्या वेळी व्यावसायिक विमानाचा वेग ताशी २६० किलोमीटर आणि लढाऊ विमानाचा वेग सुमारे २८० किलोमीटर प्रति तास असतो. लँडिंगच्या वेळी प्रथम ब्रेक पॅराशूटच्या मदतीने प्रक्षेपण वाहनाचा वेग ताशी १०० किलोमीटरपर्यंत कमी करण्यात आला आणि त्यानंतर लँडिंग गिअर ब्रेकच्या मदतीने विमान धावपट्टीवर थांबवण्यात आले. चाचणी दरम्यान, वाहनाच्या रडार आणि नोज व्हील स्टीयरिंग सिस्टमची कार्यक्षमता देखील तपासली गेली.
भविष्यात प्रक्षेपण वाहन अवकाशात पाठवून ते सुरक्षितपणे पृथ्वीवर उतरवून ते पुन्हा अवकाशात पाठवण्यासाठी हे तंत्रज्ञान अत्यंत महत्त्वाचे आहे. या तंत्रज्ञानाच्या मदतीने, इस्रोच्या खर्चात लक्षणीय घट होईल कारण कोणत्याही अंतराळ मोहिमेत प्रक्षेपण वाहनाची किंमत खूप जास्त असते आणि एकदा वापरल्यानंतर ते वाहन पुन्हा वापरले जात नाही. आता पुन्हा वापरता येण्याजोग्या प्रक्षेपण वाहन तंत्रज्ञानाच्या मदतीने, कचऱ्याची समस्या देखील हाताळली जाऊ शकते.
