---Advertisement---
Gold Loan : सहकारी बँकांच्या सोने तारण कर्जातील अपहाराला चाप लावण्यासाठी रिझर्व्ह बँकेने आता कडक पावले उचलली आहेत. सोने तारण कर्ज देताना पारंपरिक पद्धतीने न देता, सोनाराने बँकेत येऊन कर्जदार व बँक अधिकाऱ्यासमोर मूल्यांकन करायचे आहे. दागिना, नाण्यावर कितीपर्यत कर्ज द्यायचे, कर्जदाराची तारण वस्तू सुरक्षित कशा प्रकारे ठेवायची? त्याची जबाबदारी बँकांवर कशी राहणार, याबाबतच्या सूचना रिझर्व्ह बँकेने दिल्याने आता सोने तारण कर्ज बँकांसाठी आणि ग्राहकांसाठी सुरक्षित राहणार आहे.
बँका, पतसंस्थांच्या एकूण कर्ज वाटपाच्या १५ टक्क्यांपेक्षा अधिक सोने तारण कर्ज असते. घरातील सोने तारण ठेवले की, कर्जदाराला रक्कम मिळते.
बँकांच्या वसुलीच्या दृष्टीने सगळ्यात सुरक्षित कर्ज असल्याने बँकांचाही त्याकडे अधिक कल आहे; पण अलीकडील काही वर्षांत सोने तारण कर्जामध्ये बँका, पतसंस्थांच्या कर्मचाऱ्यांकडून अपहाराचे प्रकार वाढले आहेत. १५ टक्क्यांपेक्षा अधिक सोने तारण कर्ज असते.
बँक अंतर्गत लेखापरीक्षकांवर जबाबदारी बँकेच्या अंतर्गत लेखापरीक्षकांवरही तारण जिन्नस तपासणीची जबाबदारी देण्यात आली आहे. त्यांनी अचानक तपासणी करून त्याची नोंदीप्रमाणे खातरजमा करण्याच्या सूचना त्यांना देण्यात आलेल्या आहेत. सोने तारणावर कर्ज देण्याचे प्रमाण निश्चित करण्यात आले आहे. त्यानुसार व्याजासह अडीच लाख : सोन्याच्या मूल्यांकनाच्या ८५ टक्के, व्याजासह अडीच ते पाच लाख : मूल्यांकनाच्या ८० टक्के, पाच लाखाच्या वर मूल्यांकनाच्या ७५ टक्के कर्ज देता येणार आहे.
रिझर्व्ह बँकेचे नवीन परिपत्रक
कर्मचारी, सोनार हे संगनमताने डल्ला मारतानाचे प्रकार घडल्याने ही बाब रिझर्व्ह बँकेने गांभीर्याने घेतली असून, याबाबतचे नवीन परिपत्रक काढले आहे. कर्ज देताना सोन्याचे मूल्याकंन करायचे आहे. त्याचबरोबर कर्ज परतफेडी नंतर संबंधित कर्जदाराला तारण सोने परत करताना जिन्नसाच्या बँकेकडील नोंदीनुसार त्याला परत करायचे आहे. यात काही कमी आढळले तर बँकेने ते संबंधित कर्जदाराला भरपाई करून द्यायचे आहे.
