Mahaparinirvan Din: डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांना भारतीय राज्यघटनेचे जनक म्हणून ओळखले जाते. ते एक थोर समाजसुधारक आणि अभ्यासक होते. ते त्यांच्या कार्यासाठी आणि विद्वत्तेसाठी ओळखले जातात. महामानव संविधानांचे जनक डॉ. आंबेडकर हे 6 डिसेंबर 1956 रोजी पंचतत्त्वांत विलीन झाले. डॉ.आंबेडकर यांची पुण्यतिथी महापरिनिर्वाण दिन म्हणून साजरी केली जाते.
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी नेहमीच दलितांची स्थिती सुधारण्याचे काम केले. अस्पृश्यतेसारखी दुष्ट प्रथा संपवण्यातही त्यांचा सिंहाचा वाटा आहे. त्यांचे अनुयायी असे मानतात की, त्यांचे गुरू भगवान बुद्धांसारखे अत्यंत प्रभावी आणि सद्गुरु होते आणि त्यांच्या कृतीमुळे त्यांना निर्वाण प्राप्त झाले आहे. त्यामुळेच त्यांची पुण्यतिथी महापरिनिर्वाण दिन म्हणून साजरी केली जाते.
त्याच्या काळातील सर्वात सुशिक्षित लोकांपैकी एक
बाबासाहेब आंबेडकर हे त्यांच्या काळातील काही मोजक्या शिक्षित महान विद्वानांपैकी एक होते. त्याच्याकडे विविध 32 विषयांत पदवी होती. मुंबईच्या एल्फिन्स्टन कॉलेजमधून बीए पूर्ण केल्यानंतर ते एमए करण्यासाठी अमेरिकेतील कोलंबिया विद्यापीठात गेले. तिथून पीएचडीही केली. यानंतर त्यांनी लंडन स्कूल ऑफ इकॉनॉमिक्समधून एमएससी, डीएससी केले. बॅरिस्टर-एट-लॉ म्हणून पदवी प्राप्त केली. एल्फिन्स्टन कॉलेजमध्ये ते एकमेव दलित विद्यार्थी होते.
महापरिनिर्वाणाच्या महत्त्वाच्या गोष्टी
परिनिर्वाण अवस्था ही बौद्ध धर्माच्या मूलभूत संकल्पनांपैकी एक आहे. हे अशा व्यक्तीला सूचित करते ज्याने त्याच्या जीवनकाळात आणि मृत्यूनंतर निर्वाण किंवा स्वातंत्र्य प्राप्त केले आहे. मृत्यूनंतर निर्वाण प्राप्त करणे किंवा मृत्यूनंतर शरीरातून आत्म्याची मुक्ती याला संस्कृतमध्ये परिनिर्वाण म्हणतात. “परिनिब्बण” या शब्दाचा अर्थ निर्वाणाची प्राप्ती असा होतो, जो पालीमध्ये वापरला जातो. महापरिनिर्वाण सुत्त या बौद्ध ग्रंथानुसार, वयाच्या ८० व्या वर्षी भगवान बुद्धांचा मृत्यू हा प्रारंभिक महापरिनिर्वाण मानला जातो.
निर्वाण कसे प्राप्त होते?
निर्वाण प्राप्त करणे फार कठीण आहे. त्यासाठी अत्यंत पुण्यपूर्ण आणि धार्मिक जीवन जगावे लागते, असे म्हणतात. भगवान बुद्धांच्या वयाच्या ८० व्या वर्षी झालेल्या मृत्यूला खरे तर महापरिनिर्वाण असे म्हणतात.
महापरिनिर्वाण दिन कसा साजरा केला जातो?
राज्यासह देशभरातील बाबासाहेबांचे लाखो अनुयायी आणि इतर भारतीय नेते दादर, चैत्यभूमी येथे एकत्र येतात. आणि भारतीय राज्यघटनेच्या निर्मात्याला श्रद्धांजली अर्पण करतात. तसेच देशात विविध ठिकाणी बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या पुतळ्याला पुष्पहार अर्पण करत दिवे आणि मेणबत्त्या पेटवून त्यांना श्रद्धांजली वाहण्यात येते. बाबासाहेबांना आदरांजली वाहण्यासाठी चैत्यभूमीवरही गर्दी जमते. या दिवशी बौद्ध भिक्खूंसह अनेक लोक पवित्र गीते गातात आणि बाबासाहेबांच्या घोषणाही देतात.
